Ар Нэхунэ хуэмышэчу, и IитIыр зыщIигъакъуэурэ къызыфIотIысхьэри, абыкIэ и къуэр зэрымыкъуаншэр Жансурэт гуригъэIуэну хэтщ.
– «Гупсыси псалъэ, зыплъыхьи тIыс» – жеIэ адыгэ псалъэжьым. Уэ, Жансурэт, псомкIи си къуэр умыгъэкъуаншэ. Уэри тIэкIу узыщIэгупсысыж хъунущ.
Къилэжьри къихьри уфIэмащIэу, мыр дгъуэтыркъым, мор диIэкъым, мыбы дыхуейщ мобы дыхуейщ жыпIэурэ имыщIэн ебгъащIэри зэвгъэпэща мылъку тIэкIур абы текIуэдэжащ.
– Догуэ, фызыжь, уи къуэр къызэрина сом минищэр сэ скIуэцIыкIуэдауэ жыпIэну ара иджы узыхэтыр! ЛэжьэкIэ, зэгъэкIуэкIыкIэ жыхуаIэм хъырц хищIыкIыртэкъым, ныджэм къытена бдзэжьейм хуэдэу, ишха тIэкIур сэтей къэхъуащ. Сыт хуэдэу щымытми сыдопсэу, бын хуэзгъуэтащ жысIэри унэлъащIэ тIэкIур тщэжри къэрал ахъшэр дыпшыныжащ. КъыбгурыIуа иджы, Алыхьым щIым щIигъэлъэдэн фызыжь. Уэращ псори зи лажьэр. Ди щхьэм дыхуиту нобэр къыздэсым зы махуи дыпсэуакъым. Уоу, азалыхь, – и IитIыр иIэтауэ унащхьэмкIэ доплъей Жансурэт, – уэ ущыIэр пэжу щытмэ, си щхьэр пхуэзгъэтIылъауэ щIым натIэкIэ сейуэу сынолъэIу мы фызыжьыр икIэщIыпIэкIэ и щIы щIагъ лэгъунэм пшэжыну. Зы жэщ-махуэм зэ фIэкIа ущымышхэр нэхъыбэу уи гъащIэр ибохьэкI, итIани зы мэскъалкIэ зумыхъуэжауэ узэпсыжу уопсэу. Уи щIалэгъуэм щыхь куцIрэ фо цIынэкIэ уагъэшхами ярейт уэ.
– Ей, Жансурэт, Алыхьым деж нэмысын псалъэ къыбжьэдокI уэ нобэ, ауэ си ныбжь унэсрэ нысэ уиIэ хъумэ уигу сыкъэгъэкIыж. Мис абы щыгъуэ псори къыбгурыIуэжынщи…
– Си ныбжь унэсмэ жыпIа? Сэ абы сызэрынэмысынур уэ, езым, фIы дыдэу уощIэ. Уи къуэ псэукIэмыщIэмрэ уэ нэуэжьымрэ фшхащ си нервыр. Къэнэжа тIэкIури уэ укъыстрилъхьауэ зыхыбофыщIэ. Фызыхуейр сыт зо?! ТIэкIу щхьэ фыскIэрымыкIрэ! – Имакъым къызэрихькIэ мэкIий Жансурэт, итхьэщIу иIыгъ тепщэчыр еIэтри «баргъэщ» – жиIэу унэ лъэгум иредзэ. ЗыщIотIысыкIри и нэпсхэр топым хуэдэу къещэщэхыу, магъ.
– Сыту сынасыпыншэт сэ. Сыт мыгъуэр уэсщIат, азалыхь, мыпхуэдиз бэлыхьыр къыстеплъхьэну.
Нэхунэ и лъакъуитIыр пIэм къыщIимыхыу, бумазей бостейр къехьэлъэкIыпэурэ и плIэм ирелъхьэри, шхыIэныр тригъэкIуэтым и бостеукIэри иригъэкIуэтэхыурэ щетIагъэри пIэм къоувэх. Жансурэт, и гъыныр зэпигъэуауэ, и нэпсхэр зэпилъэщIыхьыжурэ, Нэхунэ ищ1энум йоплъ. «Сунэхъужакъэ иджы мы фызыжьым зыгуэр зырищIэжмэ» -игукIэ жеIэ Жансурэт. БжэмкIэ кIуэ хъумэ щIымыгъэкIыну зигъэхьэзырауэ, Нэхунэ жреIэ:
– Мыр сыт мамэ, щхьэ укъэтэджа? Нобэ щIыIэбжьщи, ущIэмыкIмэ нэхъыфIщ, гъуэлъыжи хэлъ. УзыхуейIамэ сэ къыпхуэсхьынщ.
Уи къуэм хущхъуэ къыздихьыну жиIащи, къэсыжмэ уефэнщи, нэхъыфI ухъумэ, итIанэ укъэтэджынщ.
Абы Нэхунэ ней-нейуэ еплъа мыхъумэ, къыжриIам зыри пидзыжакъым. ГъуэлъыпIэм кIэрыт башыр къиштауэ зыщIигъакъуэурэ бжэмкIэ макIуэ.
– Мамэ, ущIэмыкI жысIакъэ! Нобэ щIыIэбжьщ икIи къопсэпсауэ, пхуэшэчынкъым. Уи къуэр ныжэбэ ещанэ сменэу лэжьащи мыгувэу къэсыжыну къыщIэкIынщ.
Нэхунэ къыгуроIуэ и нысэм жиIэ псори гум къыбгъэдэмыкI Iупэпсалъэу зэрыщытыр. Ауэ абы щхьэкIэ жиIэIамэ арыншами иужэгъуа псалъэмакъ гуэрыр къэхъеинурэ и жьэ къихь къимыгъанэу къытритхъуэнущи зешыIэ.
Башыр зыщIигъакъуэурэ Нэхунэ унэм щIэкIауэ кIэлындорым тет къубгъаныр къещтэ. Гужьеяуэ абы кIэлъыплъ Жансурэт ар щилъагъукIэ «ЗэпытрыкIуэр къыпхукIуи, къубгъан ирихьэжьэну аращ» – жеIэри къэпIейтея и гур мамыр мэхъуж. Тридзэу цIыкIу-цIыкIуу щэща тепщэчышхуэм и къутахуэхэр къыздищыпыжым и щхьэ хуопсэлъэж: «ЗызыфIэплъэжми си щхьэц налъэ хэхуауэ къысщыхъункъым тхьэ, уи къуэжь цIыкIум къысхуигъэгъунукъым ахъумэ. Зы лъэмыкIми адакъэм хуэдэу зыкъуидзынурэ лъыр къожэхыу узэхифыщIэнущ. Мы щIыфIыцIэжьым щIэлъэдэн и анэжьым щхьэкIэ сапсауэ уиукIынкIэ зэфIэнэнукъым. «Зым хуэмыфI хьэдрыхэ кIуэркъым» жыхуаIэм хуэдэщ. Сэри а адакъэ лъэджажэм жагъуэу сыкъилъагъуркъым ахъумэ, и анэм и фэм исхым щхьэкIэ си пхэм къыщIэуэу сызэрырихужрэ куэд щIат. Махуэм дапхуэдизу гынбжьыну къысхущымытами, жэщым пIэм дызэрыщызэрыгъуэтыжу хузимыIэ лъагъуныгъэм сыкъеуэу щIызодзэри, IэплIэшхуэ изошэкI, си нэхэр щIезгъэлъафэурэ банэм хуэдэу къысщыхъу и бгъэгуцым си щхьэр хызолъхьэжри и бгъэр къызыпхиудыным хуэдэу и гур къеуэу къызогъанэ. Абы и закъуэкъым ар къызэрызгъэIурыщIэр… Си насыпщи а си гуащэ удыжьым еспэс псори и къуэм жыриIэжыркъым ахъумэ зэпытрэ зэкIэсу укIуэ жыхуаIэм хуэдэу, къысхуиIэ лъагъуныгъэ тIэкIуми елъэпэуэнти сыригъэкIыжынт. Ауэ хэти иремыгугъэ сыкъикIуэтыну. КъэIэбэу си псэр хатхъыху сызыхуейр сщIэнущ, сызэрыхуейм хуэдэуи сыщытынущ.