– Эс, киһи үйэтин тухары үүнэр. Үрдээн, Влас, хата, биһигини хамаандалыа.

– Миигин да онно ыыппаттар. Куоракка ырыта тыытыллан киһи сүгүн да үлэлээбэт.

– Доброволецтаа ээ.

– Сөпкө этэр. Уоннуу дьыаланы сэргэ хайа да аас арыйбат ини.

Уолаттар саҥалара ыраата-ыраата кэлэр. Влас дөйүөрэн, сөҥөн баран олорор. Сыылка аата сыылка, аата эрэ перевод. Уһулбатахтарыгар махтал курдук. Күн сарсын ол уһук улуустарыгар тиийэн хаалыа дуу?

– Уоппускаламмыт курдук санаа.

– Санааҕын түһэримэ, Влас.

– Аһара да уоппуска буолбатар. Онно буо дьиҥнээх үлэ. Үрүт-үөһэ начальство доставайдаабат, ким да ойоҕостон орооспот, дави гыммат. Уонна ол улуус криминальнай рейтинэ үрдүк дии. Эҥин мохсоҕоллор ол диэкиттэн кэлэн биһиэхэ үлэ тэбэн биэрэллэр. Влас, хата, хайа эрэ висягы биирдэ арыйан кэбиһээрэй. Үрдүүр быаҕар барарыҥ буолуо.

– Все, что случается к лучшему.

– Кырдьык, криминал уйата онно буолан тахсаарай.

Утаарыллыахтаах улууһун криминальнай устуоруйатын барытын түөрээри гыналлар. Агаша хаалар. Арай, онно уһаатын? Сатарыйан эрэр сыһыаннара дьэ букатын нуул буолар ини. Дьукаахтыы курдук олороллор. Үөрэнэн да барда. Кини саастыыта уолаттар ойохторун уларыппыттара ыраатта. Бэрт бэйэлээхтэр биирдэ эрэ буолбатах. Үлэ-үлэ дииллэр да, быыс булан быракаастыыллар, тус олохторун ойуутун өҥнөөн-дьүһүннээн биэрэллэр. Влас даҕаны… Ээ, ол аахсыллыбат. Көннөрү, мэнээк. Оттон Агаша диэн Агаша, бэйэ киэнэ диэн мэлдьи эйиэнэ. Оннугун бигэргэтэрдии кини киһитэ куруук биир. Сыл-хонук кинини тумнан ааһар курдук. Бэл, бүрүчүөскэтин биирдэ да уларыта илик. Үрдүк сүүһүн көрдөрөн өрө тараанан баран, кэлин өттүгэр эринэн кэбиһэр. Баттаҕа уһуурун төбөтүн лэппийэн иһэр быһыылаах – ыстаҕына биир тэҥ уһун буолар. «Бүрүчүөскэм уларыйбыт буоллаҕына, киһилэммит эбит диэриҥ», – дьүөгэлэригэр күлэ-күлэ эппитин истибиттээҕэ. Кини Агашата күлүүк бэрдэ этэ. Бу кэлиҥҥинэн саҥатыттан, бэл, матта. Туох эрэ санааҕа ылларан сылдьарга дылы. Онтун быктарыыһы дуо. Таах да, иҥэн-тоҥон ыйыталаспыт да суох. Влас дьиэҕэ тохтообот, Агаша да куорат культурнай олоҕуттан ордубат. Оннук киһини улууска соһор сүрэ бэрт. Оҕолорун үөрэттэрэллэрэ баар дии. Эбии үөрэх, музыка, бассейн эҥин. Суох, суох, Васильевтар ол дойдуга дьаакырданаллара хайдах да табыллыбат. Оттон Влас булан сылдьыа. Агаша кинитэ да суох олоруо. Харчы кэлэ туруо. Ол да буоллар, хайдах эрэ. Соҕотоҕун олорор диэни умнубута ырааппыт. Эмискэ холостуой аатыран эҥиҥҥэ тиксэр эрэ хайыыр.

Бүргэс бүгүн тэһийбэт күнэ үүммүт. Ыксыыр да ыксыыр, бу күнүнэн барыта бүтүөхтүү тилигирии мөхсөр. Үлэ буоллар бүтүөҕүнээҕэр эбиллэн иһэр курдук. Ол үчүгэй. Күүстээх үлэ эмп кэриэтэ. Үлэлээбитиҥ көстөр уонна бэйэ туһугар ким хамныа суоҕай. Арыый эрдэттэн итинник дьаһаммыта буоллар, ыраатыа эбит. Хотунан-соҕуруунан уччуйа сылдьыбатаҕа буоллар. Омук сиригэр барыах киһи бу хотон хонтуораланан, сибиинньэ баайданан олордоҕо. Онтуттан кэмсиммэт. Киһи иилэн ылбат дьарыгынааҕар бу улахан өйү-үөрүйэҕи эрэйбэт үлэ ордук курдук. Дьон тэҥэ олорорун ордорон бу сылдьар. Дойдутун дьоно кинини син биир өрө туппаттар. Уон да сэртипикээти илдьэ кэлбитэ буоллар, ээ, ити били Бүргэс сылдьар диэ этилэр. Кырата-бүрэтэ биирин үксүн мэһэй буолар. Аан дойду ааттаахтара билинэллэрин туоһулуур кумааҕытын сибиинньэлэригэр өҥнүө дуо, сытыахтаах сиригэр сыттаҕа. Хам-түм онтун ороон ылан, арааһы тиһэ саныыр. Онтон эмиэ дьон тэҥинэн олоҕор төннөөхтүүр. Киһиттэн ураты буолар биир эрэй. Сибиинньэнэн эргинэн аһыыр-таҥнар дэммит киһи диир.

Сибиинньэ диэн бэрт кыыл ээ. Аһатардаах эрэ буолларгын, төбөҥ атыҥҥа ыалдьыбат. Кыһынын-сайынын биир дьарык. Оттоон эҥин буһа-хата сылдьыбаккын. Соҕотох киһи төһөнү оттоон эбиэй. Уонна илиинэн оттоон ырааппаккын. Тиэхиньикэтэ суоҕа тыаҕа эрэй.