Хаһан кинилэр дьонноругар тыллыахтарын, ол дьон өмүрэн, хаһан итэҕэйэн быстыахтарыгар диэри хараҥаран барда. Оттон милииссийэҕэ тыллыыр диэн биир уһун мучумаан. Ол дьонуҥ төһө да дьулаан түбэлтэтин иһин түүннэри тигинээн кэлбэттэр.

Уон араас чуумпунан иилэнэн олорбут дэриэбинэҕэ сарсын туох-туох буолар? Арай, били куһаҕан чуумпуну иитэн олорор дьиэ чуумпута өссө эбии хойунна. Онно да мөкү сурах тиийдэҕэ. Халадьыас Һуура бырааһы ыҥыртарбыт сураҕа иһилиннэ.

Үһү хоту милииссийэлэр тугу быһаарыахтарай, быһылаан тахсыбыт сиригэр үс киһини ыыттылар. Ол иһигэр куораттан субу аҕай кэлбит Влаһы. Оннооҕор буолуоҕу көрөн кэлбит сурахтаах. Уонна саҥа киһи көрүүтэ атын буолуо. Киһи өйүгэр баппат быһыы. Киһи итэҕэйиэн суоҕун курдук. Күн бэҕэһээ бу диэки быһылаан тахсыбатаҕа ырааппытын туһунан ыастыйалаан байбыттара. Ити кэннэ киһи хайдах аньыырҕаабат буолуоҕай. Кэм да киһи айахтатан быстарар. Куһаҕаны үөдэн түгэҕиттэн куйуурдаан булан таһаарар.

Иннэ-кэннэ биллибэт. Өлүк кимиэнэ буолара эмиэ. Тыаҕа киһи-киһини билэн бөҕө буоллаҕа. Туора киһи хантан кэлиэй? Скотчтаммыт өлүк эрэ диэн билиҥҥитэ билэллэр. Уонна кистэммит.

Бу диэки бөһүөлэк бөһүөлэктэн чугас турар. Адьас сотору астаран тиийиэхпит диэбиттэрэ ханна баарый – тиийиэ буолуо тиийбэттэр. Бачча сырдыкка муна оонньуу сырыттахтарай? Айан суолуттан туораамына баран иһэргэ дылылара. Влас көннөрү барсан эрэ иһэр.

– Хайа бу хаһан тиийэбит? – дьонуттан кини урут сураһар.

– Оттон тиийиэхтээх этибит.

– Мин буоллар муннубут дуу диэтим.

– Эс, хайаан. Оттон сөпкө баран иһэргэ дылы этибит да…

– Тугуй ол, суолун чопчу билбэккит дуо?

– Мин лично аан маҥнай баран иһэбин.

– Мин биирдэ эрэ бу диэки сылдьыбытым, – суоппар милииссийэ баҕас билиэ эбит.

Таах да саҥа суоппардаан эрэр үһү. Саатар участковай уоллара үөрэнэ диэн барбыт. Чуумпу дэриэбинэҕэ баран иһэр диэх курдук.

– Трассаттан сөпкө туораабытыҥ дуо?

– Оттон сөп этэ. Ыйынньык баара дии.

Инньэ диэн хайыахтарай, төттөрү-таары хатайданыахтара дуо. Баран истилэр, баран истилэр. Арай, суол бараныах чинчитэ суох. Влас утуктаан умса бара турар. Быста-быста көстөр түүлүн иһигэр эмиэ киирэн хаалар. Куоракка эбит. Агашатын кытары. Аттыгар баарын саҕана түүл гынан көрүүһү дуо. Билигин кэлэн кинини эрэ көрөр. Ахта охсубуттуу. Агашата уруккутунан. Ол эрээри тугун эрэ атыҥырыахча. Тугун бу диэн билбэт. Унаарытан, хайдах эрэ муннунан саҥарар. Тугу эрэ кэпсии сатыыр да, ол сэһэн ис хоһооно өйдөммөт. Түүлүн иһин ини.

Уһуктубута – өссө да айаннаан иһэллэр.

– Хайа?

Суоппар хараҕын суолтан араарбат. Онто да суох аралдьыйан бу буоллахпыт диэбиттии. Хаста сүүстэ хатайдаммыт суолугар мунна диэн сүөргүлүөҕү биирдэ сылдьыбытын умнуон да сөп. Биир улуус иһигэр уонна каарталаах сылдьыахтара дуо. Араассыйа манна хаппат. Суотабай эгэ үлэлиэ дуо. Оттон бириэмэ ыгар-ыгар. Анарааҥҥы дьон милииссийэлэр кэлиэхтэрэ диэн тугу да дьаһаммакка олорор буолуохтаахтар.

Влас дьаһалымсыйыан, маннааҕы балаһыанньаны өссө да атыҥырыыр. Уот ааныттан бэйэтин истиилинэн киэптээн киирэн бардаҕына, өйдүөхтэрэ суоҕа. Бас-баттах барыахча Васильев куоракка хаалбыта. Былааһа суох Влас саҥата суох олороругар тиийэр. Онуоха-маныаха диэри.

– Туох эрэ муннарарыгар дылы буолан, – суоппар тугу да өйдөөбөт.

Суоллара да оһон эрэр суолга дылы.

– Сайылыкка тахсар суолга дылы буолан, – биирэ туустаан биэрэр.

– Уолаттар, мин өйдөөбөтүм. Тугуй, муннубут дуо? – Влас да тулуйбата.

Биир дьыалаҕа тахсыбыта, биирэ бииринэн миистикэлээх буоллаҕай. Антах иһилиннэҕинэ уос номоҕо буолар. Хас эмэ сылга биирдэ буолар ЧП-га тахсан иһэн мунан хаалбыттар үһү диэтиннэр. Эс, аһара дии. Уот ааныттан арыллыан баҕарбат дьыала буолуо дуо? Тыаҕа баҕас буруйдаах булуллуон сөп эбит. Киһи диэн ахсааннаах, ким тугунан тыынара биллэр. Ити өттүгэр төбө ыалдьыа суох этэ.