– Ыччыы, ычча! Халлааммыт бытарытан түһэн тоҕо тымныытай? Аара эһиги курдук ыаллар суоххут буоллар, тоҥон өлүө эбиппин.

– Бачча халлаан тымтан турдаҕына, ыҥыыр акка тымныы бөҕө буолаахтаатаҕа дии. Бу хантан иһэҕин?

– Эһиги эргин сылдьыбыт Улахан Элэмэс үөрүн көрдүм. Аллараа Быйыттаах төрдүн диэки салаллыбыт. Бөрөлөр тыыттахтара буолуо диэбитим, хата, этэҥҥэлэр эбит.

– Бу күһүн Хоболоох төрдүгэр турара. Өйдөөх сылгы. Хаара халыҥыыр кэмигэр Киэҥ Хочо диэки тиийээччи. Кэм тиэргэнин чугаһа буоллаҕа дии, – Лөкөй иистэнэ олорор Алааппыйаҕа эргилиннэ.

– Ыл эрэ, бу дьахтар, чэйгин кут. Тоҥон кэлбит киһи итиитэ киллэрдин.

– Мааҕыын сарсыарда нууччаларга сылдьан аһаатым. Дьэ, минньигэс астаах дьону көрдүм. Барбах курупчаакы лэппиэскэтинэн эмсэхтэнэллэр эбит. Бу атаспар Уйбааскыга кэһиибин аҕаллым, – Миитэрэй остуолга олорон сиэбиттэн үрүҥ бурдук лэппиэскэтин куһуогун кыра уолга уунна.

– Иэхэйбиин! – диэт, Уйбааскы кэһиини эһэ охсон ылла. Миитэрэй диэки үөрбүт харахтарынан махтаммыттыы көрүтэлээтэ. Убайыгар көөчүктээн кыһытта.

– Сыччыай, ыл убайгар кыратык бэрис, амсайдын, – Алааппыйа дьэс алтан чаанньыктан чэй кутуталаан биэрэ олордо.

– Ол хайа бэйэлээх нууччалара хантан кэлбиттэрэй?

– Дьокуускайтан кэлбиттэр, иккиэлэр.

– Но, ол туох идэлээх, тугу көрдүү кэлбит дьонуй? – Лөкөй сэҥээрэн хонос гына түстэ.

– Бу күһүн Дьокуускай улахан атыыһыта Кусунарыап бирикээсчигин кытта ындыы көтөҕөн кэлбиттэр. Сэйимчээн утары эбэ бэтэрээ эҥэригэр атыыһыт түүлээх тутар дьиэтэ баара дии…

– Ээ, оттон баар, сүүнэ дьиэ.

– Онно кыстаан олороллор. Тойонноро Ыспаак Алын Халымаҕа түүлээх хомуйа барбыт, онон билигин иккиэлэр эрэ. Аны саас түүлээх туттара Уолаҕа киирэллэр үһү.

– Дьэ, төһө табаары аҕалан эргиннилэр буолла? Хата, аҕыйах тииҥнээхпин эйигинэн ыытан чэйгэ, табахха эргитииһибит, – Лөкөй ыйытардыы дьахтарын диэки көрдө.

Алааппыйа сөбүлэһэн кэҕис гынна, Миитэрэйтэн элэктээбит куолаһынан ыйытта:

– Ол нууччалары кытта, хата, эн хайдах сатаан кэпсэтэҕин? Сорох өлөрөбүт да диэтэхтэринэ өйдөөбөт ини.

– Ээ, доҕоор, ол дьонуҥ олох уу сахалар эбит. Ол иһин ыалдьыттыыр, айгыстар буоллаҕым дии. Ханна эрэ соҕуруу дойдулаахтар үһү. Бодойбоҕо көмүс үлэтигэр сылдьыбыттар. Манна эмиэ кыһыл көмүс көрдүүр санаалаахтар эбит. Миигиттэн ыйыталаһаллар.

– Бээрэ, ол биһиги дойдубутугар көмүс көстүбүт үһү дуо?

– Суох буоллаҕа дии. Бара сатаан санааларын этээхтииллэр быһыылаах.

– Ээ, оннук буолаахтаамына. Бу үлүгэр тыйыс дойдуга туох көмүһэ үөскүө буоллаҕай? – Лөкөй санаатыгар кыһыл көмүс сылаас, баай айылҕалаах соҕуруу омук дойдуларыгар эрэ баар буолуон сөп курдуга.

– Миитэрээй, кыһыл көмүс хайдах буоларый? – улахан дьон кэпсэтиилэрин сэҥээрэн истэ олорбут Уйбааскы тулуйумуна чап гыннарда.

– Билбэтим, доҕоччуок, көрбүт суох. Сэрэйдэххэ, күн курдук чаҕылыҥнас, сиэдэрэй ини, – Миитэрэй мунаарбыттыы наҕыллык хардарда.

– Оттон ити аҕам аҕалбыт тааһа кылбачыгас уонна сүрдээх ыарахан этэ ээ.

– Ханнык таас? – Миитэрэй сэргэҕэлиэх курдук буолбутун, Алааппыйа саба саҥаран кэбистэ.

– Бу уол даҕаны чаҥкынаан түһэн. Эмиэ били бэйэлээхтэрин ыатаран эрэр дии. Үс кыһыны быһа мэһэй-таһай буолан сордообута оттон…

– Арба даҕаны онтукабыт ханна баарый? Тоҕо эрэ көрбөтөҕүм өр буолла ээ, – Лөкөй дьонун уорбалаабыттыы кэриччи көрүтэлээтэ. Уһун дьиппиэр көрүүнү улахан уол тулуйбата.

– Ийэм билэр, – диэтэ.

– Көр эрэ, бу сараһын миигин уган биэрдэ дии. Дьэ, бэйикэй, кэпсэтиэхпит, – Алааппыйа уолугар кыыһырбыта буолла, онтон салгыбыттыы эригэр хатылла түстэ.

– Эн даҕаны оҕоҕо дылы солуута суох ол-бу бөҕү мунньаахтааҥҥын, ол малыҥ мэлийбитэ. Туой киһи сылдьар сиригэр тэскэйэн сытар буоллаҕа. Хаста даҕаны хараҥаҕа атахпын быһа тэбэн, ыксаан күрдьүккэ таһааран бырахпытым. Аһыйдаргын тахсан көрдөө ээ.