Валерий, атын көнтөһүн сэргэҕэ эрийэ быраҕаат, балаҕаҥҥа барда. Ааны аспытыгар халҕан хаахынас тыаһа иччитэх тоҥ дьиэ түгэҕэр тиийэ эҥсилиннэ. Валерий ааны ыһыктан кэбистэ, тула көрүннэ. Оҕонньордоох кыстаан иһэннэр сэрииттэн дьаадьыйан көстөхтөрө. Кыс мастара турар. Кыбыыга от тобоҕо көстөр. “Туй-сиэ! Ичигэскэ сынньана түһүөм диэбитим бу баар!” Валерий кыһыйан сиргэ силлээтэ. Утуйбатаҕа иккис түүнэ. Кыратык нуктаан ыллаҕына сатаныыһы. Ата даҕаны илиһиннэҕэ. Билигин, бачча күрүлүүр күнүс, айанныыра табыллыбат. Киэһэ хараҥа буолуор диэри манна тохтууругар тиийэр. Итинник санаат, Валерий атын дьиэ күлүгэр, тилийэ хотон аанын чугаһыгар тартарда. Булгуппата, хомуутун, сэдиэлкэтин быаларын эрэ холкутатта. Туох билэр, баҕар, эмискэччи тэбиннэрэр кыһалҕата тириэҕэ…

Хаһыапка сыарҕатын дьааһыгын аһаат: “Оо, оҕонньор барахсаны!” – диэн үөрэн саҥа аллайда. Бу аһы-үөлү: лэппиэскэни, алаадьыны, арыыны, эти – ийэтэ укпут буолуохтаах этэ да, тоҕо эрэ ийэтин ахтыбата, аҕатыгар махтанна.

Мас көтөҕөн киллэрэн, көмүлүөгү күөдүччү отунна. Чаанньыгын оргута уурда. Бэйэтэ уокка сыламнаан, халтаһалара силбэһэллэрин кыатана сатыы олордо. Кэнникинэн нухарыйан барда. Оһохтон кыһыл чох ыстанан ытыһын көхсүн аһыппытыттан уһугунна. Чэйэ оргуйан күрэҥ паарынан аҕыластаабыт. Сылыта уурбут алаадьыта, буспут этэ онон-манан кэриэртэлээбиттэр. Чэй куттунан аһаан барда. Куруускаттан хойуу чэйи омурдан иһэн: “Били дьэдьэннээх сүөгэйи ылбаккабын, сыарҕаҕа сытыа этэ буоллаҕа”, – диэн кэмсинэ санаата. Тотон, ирэн-хорон таһырдьа таҕыста. Кыбыыттан от көтөҕөн аҕалан атыгар биэрдэ. Анньыыга маарынныыры көрдөөн булбата, инньэ гынан эргэ туос ыаҕайалары, былыргы үйэтинээҕи мас кэлиини булан киллэрэн холумтаҥҥа кэккэлэтэн хаар уулаата: барарыгар атын уулатаары. Итиэннэ аанын хатанан, саатын кыбынан оһох иннигэр мас адарайга сытта. Сытта да төбөтө туймааран барда… Ол туймаархай уутун быыһынан: “Кыһыллар кэллэхтэринэ, ааммын аспакка эрэ, хотонунан аппар ыстаныам”, – дии санаан аһарда.

Киэһэ хараҥарыыта эмиэ айаҥҥа турунна. Иккилии көс кэриҥэ бара-бара, атын хаптарда. Бэйэтэ эмиэ тоҥ буспут этинэн, алаадьытын тобоҕунан үссэннэ, хаары уобалаан тамаҕын илитинэ истэ. Аара сыккырыыр тыыннааҕы көрсүбэтэ. Арай айанын тухары төйүөрэ тоҥмут иччитэх хара тыа суолу кыһарыйа хараҥа истиэнэ буолан субуллар. Хаһан эмэ от үрэхтэр толоонноругар, алаастар сыһыыларыгар киирдэҕинэ эрэ икки өттө арыый кэҥии түһэн ылар.

Түүнү быһа тугу да көрсүбэккэ айаннаан, Валерий устунан холкутуйан барда. Бэҕэһээ түүн ыгылыйбыта ааһан хаалла, ханна эрэ дьоннор бааллар, кыргыһаллар эҥин диэн киһи соччо итэҕэйиэ да суоҕун курдук буолла. Кэннэ, иннэ, тулата бүтүннүүтэ кураанах, иччитэх. Ыбылы тоҥон хайыта барар сиртэн, дэлбэритэ ыстанар мутуктан ураты туох да дорҕоон иһиллибэт. Им-ньим. Онон Валерий наҕылыйа быһыытыйда. Онуоха эбии иллэрээ түүнтэн булгутуллубакка айаннаабыт ата сылайбыта билиннэ.

Валерий түүн үөһэ лаппа ааспытын кэннэ суол кытыытыгар турар иччитэх өтөххө тохтоон, бэйэтэ чэйдээн, атын сынньатан ааһарга быһаарынна. Сэрии буолан, суол атта иччитэхсийбитэ эмиэ да үчүгэйгэ, эмиэ да куһаҕаҥҥа дылы. Валерий эмиэ хаар анныттан мас хомуйан оһох оттунарга, тоҥ хаартан ууланарга тиийдэ. Сыарҕатын отун, биирдэ хабыалатыыны эрэ хаалларан баран, барытын атыгар биэрдэ. Бүгүн тиийэн тохтуохтаах сирэ мантан түөрт көстөн эрэ ордук. Онуоха сынньаммыт ат биирдэ эмэтэ хабыалаттахха да тиийэр ини.

Валерий оһоҕун тигинэччи отунна, чэйэ оргуйарын көһүтэн, уокка сыламнаан мас кыстыыр баҕанаҕа көхсүнэн өйөнөн олордо. Олордо да, мунна хаччыгынаабытынан барда.