Муоча киирбит күнүгэр сэбиэдиссэйи кытары сирэй көрсөн олорон кэпсэтэн, интэринээт-дьиэ олохтоммут бэрээдэгин билсэн, докумуоннарын туттаран баран, саҥата-иҥэтэ суох икки киһиэхэ аналлаах 255-с хоско киирэн олорбута ырааппыт эмээхсини кытары дорооболоһоот, аҕыйах таҥас дуомнаах суумкатын орон атаҕар уурда. Ол кэннэ эмээхсини кытары айах атан кэпсэппэккэ эрэ, сиэстэрэ-хаһаайка киллэрэн ыйбыт оронугар улаҕа диэки хайыһан: «Чээ, бэйи, бүгүн миэхэ бу да сөп буолуо», – диэбиттии куттаабыт кыра оҕо курдук кумуччу туттан баран сытынан кэбистэ.

Балбаара саҥа дьукааҕын ити дьикти быһыытыттан, киниэхэ тоҥ сыһыаныттан өһүргэнэ санаабата. Бэйэтэ этинэн-хаанынан билбит суола. Төрөөбүт-үөскээбит, киһи-хара буолбут, ыал-күүс буолан олорбут, кыанар эрдэххинэ үлэлээбит-хамсаабыт, олоҕуҥ ааспыт дойдутуттан, аймах-билэ дьоҥҥуттан, доҕотторгуттан-атастаргыттан, дьүөгэлэргиттэн аны хаһан да көрсүбэттии атырдьах салаатыныы арахсан кэлии сыанан-арыынан аҕаабатын бэркэ диэн билэр. «Нэдиэлэ иһинэн, сыыйабаайа үөрэннэҕинэ уоскуйуо, оннун-тойун үчүгэйдик буллаҕына бэйэтэ кэпсэтиэ, онтон билсэн-көрсөн иһиэхпит буоллаҕа… Уонча сыл бу биир хоско олорбут Маарыйам эмиэ бу курдук, бастаан киирэн баран, барахсаным сыыһа үс күн устата оронуттан турбакка сыҥсыйан ытыы сытаахтаабыта. Төрдүс күнүгэр уоскуйан дьэ кэпсэппитэ…» – диэн Балбаара кырдьаҕас киһи сиэринэн, тайахха тэптэрэн табахтыы тахсан иһэн иһигэр санаата.

Саҥа дьукаах күнүс туран суунан-тараанан баран, бу хос сокуоннай хаһаайката буолбута ырааппыт эмээхсини кытары эбиэттии олорон билистэ. Астара-үөллэрэ тотоойу, үгүөрү эбит. Үчүгэйэ диэн туалет, душ бэйэлэригэр баарыттан саҥа киһи үөрдэ. Үөрүмүнэ. Бу дойдуну булуор диэри Муоча нэһилиэгэр бар дьонун барытын кэлэппит буор иһээччи, суунары-тараанары умнубут, киһилии бодотун сүтэрбит, туохтан барытыттан кэлэйбит, киһиэхэ барытыгар өлөрдүү өстүйбүт дьахтар этэ буоллаҕа…

Ону дьиҥинэн өйдүүр киһи букатын аҕыйах. Уон тарбах иһинэн баттанар дьон… Баара-суоҕа тарбах эрэ иһинэн.

Оо, олох сокуона, били этэллэригэр дылы, дьэ, чахчы да тыйыс буолар эбиккин ээ тустаахха.

– Хайа, тоойуом, Муочаа, хата, түргэнник бэттэх кэллиҥ дии. Хайа дойдугунуй бу? – Балбаара сэрэнэн ыйытар. – Мин Бүлүү тыатыттан төрүттээхпин. Бу дойдуну булбутум уонча сыл буолла. Үөрэннэххэ үчүгэй. Бэлэм ас-үөл, ыраас таҥас-сап, сылаас дьиэ-уот, араадьыйа, тэлэбиисэр баар. Хоскор холодильник, телевизор, ону сэргэ эбии астанарыҥ, чэйдэнэриҥ көҥүллэнэр. Дьарыктаах киһиэхэ араас барыта баар: иистэнэр киһиэхэ иис куруһуога, уһанар, уруһуйдуур, үҥкүүлүүр, ыллыыр-туойар дьоҥҥо тус-туһунан. Онон кыанар киһи бу манна тутахсыйбат, тэһийэр.

– Илин эҥээрбин. Үгүс-элбэх аймаҕа суохпун. Биир убайдааҕым үөрэҕин бүтэриэҕиттэн хоту улууска олохсуйбута ыраатта. Ыал. Оҕото-уруута элбэх. Билсибэтэхпит ыраатта, – остуолга сытар кыра чаайынай ньуосканы тарбаҕын иһигэр эргитэрин быыһыгар саҥарда. – Бэйэм тус олохпор табыллыбатым.

– Дьэ кыһалҕа диэтэҕиҥ. Бу дойдуну бары да биир кыһалҕалаах, майгыннаһар дьылҕалаах дьон булаахтыыбыт ээ, – Балбаара түннүгүнэн одуулаһа олорон кэпсиир. – Мин даҕаны манна үтүө баҕабынан кэлбэтэҕим. Дойдубар соҕотоҕун олорор кыаҕа суох буолбутум кэннэ, сөбүлэҥмин ылан бу дойдуга утаарбыттара. Эн курдук эмиэ халыҥ уруута-аймаҕа суох, тулаайах киһибин. Биир убайдааҕым, Уйбаан ыал буолбакка сылдьан сэриигэ сураҕа суох сүппүтэ. Ийэм, аҕам, эдьиийим, балтыларым сэрии аас-туор сылларын туораабатахтара. Мин да хоргуйан өлүөхпүн детдомҥа ыланнар тыыннаах хаалбытым. Кэлин колхуоска, онтон сопхуоска ыанньыксытынан үлэлээн баран биэнсийэҕэ тахсыбытым. Кэргэннээх этим. Оҕоломмотохпут. Оҕо ииттиэххэ диирбин, бокуонньугум эрэйдээх буолумматаҕа. Оннук кырдьыбыппыт. Онтон оҕонньорум Ньукулай өлбүтүн кэннэ, биэс-алта сыл соҕотоҕун олоро сатаабытым да, кырдьан от-мас булуута, тиэйиитэ-таһыыта кыайтарбакка сүөһүбүн-аспын эспитим. Аны ыарытыйаммын дьоммор-сэргэбэр боҕуу буолумаары, дьиҥинэн бэйэм тылланаммын бу дойдуга кэлбитим. Куорат буолан үчүгэй. Кыанар дьон көҥүллэтэннэр ханна баҕарар сылдьаллар, ыалга да хоно-өрүү, аймахтаах дьон сайын дойдуларыгар кытары сайылыы бараллар. Оттон миэхэ дойдум дьоно кэлэ-бара, билсэ турар буоланнар нэһилиэгим олоҕун-дьаһаҕын, сонунун кэм истэн-билэн олоробун. Онон тэһийэбин. Саас ыраатта. Быйыл күһүҥҥэ этэҥҥэ тиийдэрбин, бу да буолларбын аҕыс уон тоҕуспун туолуом этэ.