– Ону артындан нечик гелген эдигиз, ярай буса айтыгъыз, агъав, – деп тиледим мен тамазагъа, апендини уланы экеним ни айтмай.

– Бир уллу уьзюрю къуллугъу болма са, адам бир элден бир элге барамы?! Ай рокъда гьали йимик, бир-эки сагьатланы ичинде етишдирип къоягъан таксилер де, автобуслар да ёкъ заманда. Биз, уьч атлы, Шалиден эртен танг булан атланып, ар тындагъы гюн тюшден сонг Тёбен Къаза нышгъа гелдик. Абусупиян апенди бизин бек исси къаршылады.

– Инг башлап къайнар чайлар ичип, ёлда къавшалгъаныгъызны тайдырыгъ ыз, – деп, тула сумавардан чайлар тёгюп алдыбызгъа салды.

– Мени даим чайым бола. Бу языв-бу зув иш башын бек моютуп къоя. Заман заман чай ичип, башымны къарышгъа нын тайдыра турмасам, амалым ёкъ, – деп де, къошду.

Лакъыр эте туруп, чайлар ичдик. Сонг экинни намаз болуп, намазларыбызны къылдыкъ. Нечик чыкъгъаныбызны айт ма сюебиз, тек башлама кюй табып бол май турабыз. Абусупиян апенди де, бизге ялкъывлу болмасын деп, ондан-мундан лакъыр чыгъарып, Мычыгъышдагъы гьалланы ва олай да башгъа затланы со рай, тек биз нечик чыкъгъанны ва не къуллугъубуз барны атын чыгъармай. Къонакълар тез гетгенни сюе деп ойлашар деген пикру булан сорамай болгъан экен. Шону биз сонггъу лакъырдан билдик.

Бизин Шалини де ва хоншу юр тну да (тамаза о юртну атын да айтгъан эди эсим де къалмагъан) арасында бир тарыкъсыз увакъ затлардан душманлыкъ, оьчлюк башланып, эки де юрт уллу берекетсиз ликте тарып турагъанны англатдыкъ ва:

– Эгер де гележекде эки де юртну ара лыкълары шулай къалып, оьч люк узаты лып турса, биз бир-бирибизни къырып битдирип пастан салгъандай болажакъ быз. Абусупиян апенди, ярай буса, шонда гелип, маслагьат этигиз, бизип ярашды рыгъыз, – деп тиледик.

– Англайман, аявлу къонакъларым. Эки де юртгъа, сиз айтагъан кюйде, уллу къутсузлукъ къабунуп, балагь къобуп турмай буса, сиз алыслардан мунда гел мес эдигиз. Бусурман къардашлар! Сиз мени тюз англагъыз, мен онда гелмеге авурсына деп ойлашмагъыз. Айтагъа ным, шо иш, шонча уллу Мычыгъышдан оьтюп, магъа етип турамы? Мен билсем, Мычыгъышны ичинде де бар чы бек гьюрметли къартлар ва алимлер, – деди Абусупиян апенди.

– Тюз айтасан, тек олар не этсе де ярашдырып болмай туралар.

– Буса гелермен, Аллагь буюрса, бусур ман къардашлагъа болагъан къуллугъ убузну этмеге авур сынмасбыз. Тек бир ювугъума сёз бергенмен, тангала тюгюл, бирисигюн ону уьзюрю къуллугъуна ай ланмагъа. Сизин булан гелип къалып, огъар ялгъанчы болсам арив чыкъмас. Иншаллагь, эки гюнге бир зат да болмас.

– Ярай, Абусупиян апенди, нечакъы да ярай, гелемен деп сен бизин бек сю юндюрдюнг, Аллагь рази болсун сагъа, кёп савбол, баракалла, – деп, биз огъар ал гъышлар этдик.

Къуллугъубуз бажарылгъан сонг, биз ёлгъа тюшме сюегенибизни билдирдик.

– Ёкъ, гетмейсиз! Гече къалсагъыз, мунда гече ятма ерлер табулмас деп къоркъамысыз? Дагъы да къонакълар гелсе де бар, вёре, талчыкъмагъыз. Маркача намазгъа да аз заман тюгюл къалмагъан. Ал лагь буюрса, маркача намазыгъызны да, эртен намазыгъызны да шунда къы ларсыз. Тангала оьзюгюз сюйгенни этер сиз, атлардан да парахат болугъуз. Оланы гьайын этеген адам да бар, – деди ол ва:

– Гелме ихтиярыгъыз болса да, гьали гетме изну берилмей сизге, – деп иржайды.

Шолай бир гече оларда къалдыкъ, вол лагь, нече де адилли, берекетли ожакъ эди, адамлар сукъланардай.

– Сонг не болду дагъы, агъав? – деп со радым мен.

– Гьасиликалам, Абусупиян апенди оьзю айтгъан заманда Шалиге галди. Жу мамежитде къадибиз булан ва юртну жа мияты булан танышды, олар булан тюш намазны къылды ва тангала ярашыв лукъгъа бармакъ учун юртдан 30 абурлу ва гьюрметли адамны жыймагъа таклиф берди. Экинни намазгъа етишеген кюй де бириси юртгъа гетди. Онда да шолай юрт ну къадиси ва юртну жамияты бу лан ёлугъуп, олагъа да тангала ярашывлукъ сёйлешивлеге бармагъа абурлу-гьюрмет ли 30 адамны жыймагъа таклиф эте.