Жұмыс басында баланың даму тарихын, анамнезін зерттеп, баланың еңбегімен, өнімді шығармашылығымен танысып, туған-туыстарымен әңгіме жүргіздік. Бала өмірінің алғашқы күндерінен бастап қалай дамығанын анықтау маңызды. Бұл ретте ата-анадан, ең алдымен анадан алынған ақпараттың маңызы зор. Маман баланың ерте балалық шақта режимге қалай үйренгенін, ол тым қозғыш болғанын немесе керісінше жағдайдың өзгеруіне жауап бермегенін білуі керек; анасын танып, күлімсіреп жауап бере бастағанда; өмірдің бірінші жылында «жаңғыру кешені» болды ма және ол қалай өтті.

АСБ бар балалардың коммуникативтік қызметін дамыту және түзету – педагогикалық жұмыс түрлері:

1. Сезімталдықтың негізгі негізгі түрлерін дамыту: есту, көру, тактильді, вестибулярлық, проприоцептивтік, иіс сезу қабілетін дамыту.

2. Қол-көз координациясын, қолдың ұсақ моторикасын және артикуляциялық моторикасын дамыту.

3. Сенсорлық-перцептивтік белсенділікті дамыту.

Міндеттері:

– сенсорлық және тактильді гнозды қалыптастыру;

– жазық және көлемді заттардың түсті және кеңістік ерекшеліктерін қабылдауды дамыту;

– ұқсас түс реңктері мен геометриялық пішіндерді ажырата білуге үйрету;

– кескіндерді кеңістіктік модельдеуді және конструктивті практиканы қалыптастыру.

4. Сезімдерді белсендіруге арналған тапсырмалар.

Коммуникативтік белсенділікті зерттеу нәтижесінде екі бала ауызша қарым-қатынасты жүзеге асыратыны анықталды. Бірақ толық көз контактісін орнату мүмкін болмады. Үш бала ым-ишарамен байланыс орнатты, үшеуі бір ым-ишараны, дауысты пайдаланды. Екі балада байланыс құралы болмады. Ауызша сөйлеуге қабілетті балалардың сөйлеуі эхолалиямен, сөйлеу штамптарымен толтырылды.

Бақылау нәтижелері бойынша аутизм формасын анықтау. 60% сыртқы әлемнен белсенді түрде бас тартуға ие болған (қозғалыс, сенсорлық және сөйлеу стереотиптері бар) балалар, ал 20% шамадан тыс тежелуі бар балалар және 20% сыртқы ортаны алмастыратын балалар.

Бұл бұзылысы бар баланың қоғамдағы белсенді позициясын жалғастыруы және оның әлеуметтік қызмет атқаруы үшін оның дамуын дәрігерлердің, психиатрлардың, мұғалімдердің және ата-аналардың көмегімен үнемі бақылау қажет. Баланы бейімдеуге бағытталған кешен ерте жастан жүргізілуі керек. Қоғамдық-гуманитарлық ғылымдар дамуының қазіргі кезеңінде бұл мәселе біршама кең көлемде зерттелуде. Бірақ коммуникацияны дамыту үшін тиімді болатын нақты әдіс жоқ. Қазіргі уақытта ғылым осы әдістерді зерттеу және іздеу сатысында.

Қорытынды. Бүгінгі таңда, аутизм – түзету және педагогикалық жұмысқа ерекше көзқарасты талап ететін күрделі даму бұзылысы болғандықтан, біз коммуникативтік қызметті дамыту үшін психокоррекциялық көмекті дамыту, осы санаттағы балаларды толық әлеуметтендіру және бейімдеу үшін қажет эмоциялық байланыс орнату арқылы және ерте диагностикалау жұмыстарын дер кезінде қолға ала алсақ қана, аутист балада қарапайым коммуникативтік белсенділіктің қалыптасуына арнайы ұйымдастырылған жағдайларды жасау мүмкін болады.

Әдебиеттер:

1. Лебединская К. С. ерте балалық аутизм / / балалар аутизмі. Оқырман: Оқулық. студенттерге арналған нұсқаулық. жоғары және орта мектептер, пед., психол. және бал. үш. мекемелер / құрам. Л. Шипицина М. – Эд. 2-ші, қайта өңделген. және қосымша-Санкт-Петербург: «Дидактика плюс» баспасы, 2011 ж. – 368 б.

2. Никольская О. С., Баенская Е. Р., Либлинг М. М. аутист бала. Көмек жолдары. – М., 2007.

2.Морозов С. А., Морозова Т. И. клиникалық полиморфизм және аутизмі бар балалардың білім алуының өзгергіштігі //аутизм және даму бұзылыстары, 2016, 14, №4.

3. Выготский л. с. ойын және оның баланың психикалық дамуындағы рөлі. / Л. с. Выготский / / психология мәселелері, 2006. №6. – Б. 62—76.