– Тетя Ида, бу саамай чугас дьүөгэм Даша, сарсын уопсайга барыахтаах, – Оля ыксаабыттыы түргэн-түргэнник саҥаран быһаарыста.
– Чэ, ааһыҥ-ааһыҥ, оҕолор. Суунуҥ-тарааныҥ, уоскуйуҥ, онтон чэйдиэхпит, – Ираида Никоновна, Даша билбэтэ бэрт буолан, хараҕар оҥорон көрбү-түнээҕэр, эйэҕэс-сайаҕас, сэргэх буолан үөртэ. Кыр-гыттар иккиэн да санныларыттан туох эрэ сүгэһэри түһэриммит курдук үөһэ тыыннылар.
Ваннай хоско киирэн сирэйдэрин-харахтарын суу-нан сэргэхсийдилэр. Саалаҕа киирэн сымнаҕас кириэ-һилэлэргэ олорунан кэбистилэр.
– Оля, эн Ираида Никоновнаны эдьиийим диэби-тиҥ этэ дуо? – Даша бу ыалга хоно кэлэн олоруор диэри чуолкай билбэтиттэн бэйэтэ бэйэтин сэмэлэнэ санаата.
– Эчи суох, эдьиийим буолбатах. Оннук эбитэ буоллар, ончу да куттаныам суоҕа этэ. Маамам усту-дьуон сыллардааҕы дьүөгэтэ. Кэргэнин Вадим Елисее-вичтыын эмиэ бииргэ үөрэммиттэрэ. Хас да сыллаа-ҕыта сайын кэлэ сылдьыбыттара дии.
– Аа-аа, өйдөөтүм. Уол оҕолоохтор быһыылааҕа дии, – Даша биир сайын Олялаахха уонча хоммут куорат ыалын өйдөөн ылла.
– Кыргытта-ар, кэлиҥ эрэ, чэйдиэҕиҥ, – Ираида Никоновна куукунаҕа ыҥыртаата. Хаһаайкалара сайа-ҕас буолан кыргыттар да сэргэхсийдилэр, дойдуларын олоҕун-дьаһаҕын, ханна туттарсар былааннаахтарын кэпсии-ипсии олордулар.
– Маама суолун батыһар киһи эбиккин дии, Олечка. Чэ, кытаат. Эн, ыал улахан оҕото, үөрэххин бүтэрэ охсон, маамаҕар көмөлөһүөххүн наада. Таах да уһун үөрэх биһиэнэ, – Ираида Никоновна медицин-скэй факультекка үөрэнии киһиттэн чахчы улахан ба-ҕаны, дьулууру эрэйэрин санатан кэпсээн-ипсээн ылла.
Кырдьык, Оля билигин ийэтигэр саамай кылаабы-най, көмө киһи. Хас да сыллааҕыта аҕалара массыына саахалланыытыгар түбэһэн күн сириттэн күрэниэ-ҕиттэн быр бааччы олорбут ыал кыһалҕалара элбээ-битэ. Аҕалара Борис Дмитрьевич математика учуута-лыттан саҕалаан оскуолаҕа завучтаан испитэ. Оля ийэтэ Лариса Саввична үөрэҕин бүтэриэҕиттэн дойду-тун балыыһатыгар педиатрдыыр. Даша доруобуйатын туһугар кыһаллан да биэрээхтээтэ.
– Даша, кыыскын кытта биһиэхэ олор ээ. Тоҕо уопсайга бара сатаатыҥ. Онно тугу аһаан-сиэн сыл-дьаары, – Ираида Никоновна Даша эмиэ кинилэргэ хааларын утарбатын биллэрэн кыргыттары соһута-лаата. Дашалаах Оля бэйэ-бэйэлэрин диэки көрсөн баран мичээрдэһэн кэбистилэр.
– Ираида Никоновна, улахан баһыыба. Кэбис, барар инибин. Дьиэ хаһаайына туох диэҕэй? – Даша Олятыттан арахсыбатыттан төһө да үөрдэр, ончу билбэт ыалыгар олорунан кэбиһэрэ табыллыбатын туһунан саныыр.
– Хаһаайын суох, Даша. Уолум ыраах тыаҕа прак-тикалана сылдьар. Күһүн эһиги бүппүккүт кэнниттэн кэлиэҕэ.
– Вадим Елисеевич курорка барбыта дуу, ханна дуу? – Оля, бу ыал сотору-сотору соҕуруу баран сын-ньаналларын ийэтиттэн истэр буолан, хаһаайын хан-натын туоһуласта.
– Ыраах сылдьар, Олечка. Кэлбэт, – Ираида Никоновна, тоҕо эрэ үөһэ тыынан ылан баран остуолтан ойон туран, иһитин хомуйбутунан барда.
Кыргыттар бэйэ-бэйэлэрин диэки көрсөн кэбис-тилэр, сибилигин олус туоһулаһар наадата суоҕун тоҕо эрэ түргэнник өйдөөтүлэр.
Дашалаах Оля киэһэ өттүгэр, сарсын докумуон туттара барар дьон быһыытынан, бэлэмнэннилэр. Өтүүктэннилэр, сууннулар-тарааннылар.
– «Куорат дьиэтэ ончу салгына суох буолар» диэ-битэ маамам. Оруобуна, дьиэбин аҕыннахпыын. Ил-лэрээ күн араҕыстахпыт дии. Оннооҕор оройуон киинигэр тэһийбэккэ эрэйдэнним ахан. Сенчикпин ахтарым биир муҥ эбит. Суруйан эрэрэ дуу, – Оля раскладушкатын тэнитэн оронун оҥостон барда.
Дашаны маанылаан дьыбааҥҥа сытыарар буоллу-лар. Даша тоҕо эрэ утуйуох санаата кэлбэт эбит, дьиэтин, тэлгэһэтин санаан бардаҕына, эчи, сиби-лигин да ытыах курдук.
– Оттон эн биһикки бу форточкабытын аһан утуйуохха. Кырдьык, наһаа да итии. Мин дьиэбэр эбитим буоллар билигин күүлэм боруогар сөрүүкүү олоруом этэ-э. Эн биллэн турар, Сенчиккиниин үрэх диэки хаамса сылдьыаҥ буолуо, – Даша дьээбэрэн дьүөгэтин ахтылҕанын «бэргэтэн» ааста.