– Малаең белән уртак тел табарга күпме генә тырышсам да, барып чыкмады, – диде ул. Ата-ана тәрбиясе эләкмәгән дип әйтмәкче иде дә, Зәйнәпнең йөзе кырысланганын, күз керфекләре тартыша башлаганын күреп, үзен тыеп кала алды.

– Йә, әйт әле, улым сиңа нинди начарлык эшләде дә, кайсы сыйфатлары белән ошамый, Мирсәет? – дип сорады Зәйнәп.

– Әйтсәм әйтим инде, бигрәк тә үзең сорагач! Ул минем кесәләрне тикшереп кенә тора, тәмәкене урлый, бутаган булып, носкиларымны кия…

– Рәфикъ тәмәке тартмый, анысын мин точно беләм.

– Дуслары өчен ала торгандыр. Минем белән теш аралаш кына исәнләшә. Болай барса, без кешечә яши алмаячакбыз. Мин эт тормышы эзләп килмәдем!

– «Балаларыгыз ошый» дип, телеңә салынган идең бит, минем арттан йөргәндә.

– Мин аларны, бигрәк тә олы малаеңны белмәгәнмен.

Мирсәетнең дәгъваларын улына җиткергәч, тегесе тәмам чыгырыннан чыкты, олыларча тузынды, туарылды.

– Соңгы сүзем шул: мин аны әтием салып калдырган йортта яшәтмәячәкмен. Чатан Мирсәетеңне бездән артыграк күрсәң, аның өенә күчен! Укуымны ташлыйм да эшкә чыгам. Илдә чыпчык та үлми дисең, балаларны үзем үстерермен. Кешедән ким-хур булмабыз, нәселебез зур, туганнар да ярдәм итәр.

Хуҗаларча, олыларча фикер йөрткән улына сокланып та, үзен берьяклырак аңлап чәпчегән өчен рәнҗеп тә карап торганнан соң, ана мәсьәләгә ачыклык кертүне кирәк тапты. Улы үскән, аның белән шаярырга ярамый икән инде.

– Балакаем, Мирсәет әтиеңне алыштыра алыр дип тә, артык күңелем тартып та кияүгә чыкмадым аңа. Инде үзем дә үкенәм. Юлда аунап яткан ташландык бүрәнәләрдән өй салып булмый икән шул. Ишелеп төшкәнче сипләп торып кына була. Аның аягы тегел, башы чатан булып чыкты. Тиеннәрен кат-кат санаучы карун бәндә икәнен хәзер генә аңладым.

Әнисе Мирсәет белән чәчәкле чаршау артына кереп яткач та, Рәфикъ, тавыш-мазар чыкса, сикереп торырга әзер булып, үзен чеметә-чеметә йокламаска тырышса да, яшь вакытта күзләр сиңа буйсынмый шул, бик тиз йомылалар.

Кыскасы, Рәфикъ күпме генә әнисен сакларга тырышса да, үги аталары, иш янына куш дигәндәй, үзе чыгып китсә дә, Гайнановлар гаиләсенә бер кыз бүләк итеп калдырган булып чыкты.

Алгарак китеп булса да, шул хәтлесен дә искәртергә кирәктер, Ләйсән исеменә лаек булган бала Рәфикъның иң яраткан сеңлесенә әверелде, үсә төшкәч, абыйсы бусаганы атлап узуга, әүвәл аякларына барып сарыла, кулына алгач, нечкә беләкләре белән муенын кочаклый торган булды. «Соңрак, Мирсәет янә бер тол хатынга өйләнеп, балалары булмагач, «Ләйсәнне миңа бирегез, үзен бал-майда йөздерермен, алтын-көмештә коендырырмын» дип сорап килгәч, инде тракторчы ярдәмчесе булып эшләүче ныгыган Рәфикъ сүз әрәм итеп тормаган, дәгъвачыны баскычтан ук тәгәрәтеп төшергән һәм шуннан соң чатан Мирсәет алар урамын читләтеп үтүне исәнлеккә файдалырак санаган» дип сөйли авылның төерле телләре.

Авыл советы сәркатибе булып эшләүче сеңлесе Рәйсә ярдәмендә Зәйнәп Ләйсәнне үлгән ире Газиз кызы итеп яздыра. Шул сәбәпле, бала иркәләүдән мәхрүм Мирсәет мәхкәмә аша да кызга дәгъва белдерә алмый. Мәгәр баласына якынлашырга бер омтылыш ясап карый ул. Ләйсән беренчеме-икенчеме сыйныфка укырга йөри башлагач, аны урамда туктатып, прәннекме, конфетмы тәкъдим итә.

– Рәхмәт абый, әнием чит кеше кулыннан әйбер алырга рөхсәт итми.

– Мин сиңа ят кеше түгел.

– Мин сезне белмим.

– Колхоз правлениесендә хисапчы булып эшләүче Мирсәет абыең булам.

– Минем анда булганым, сезне күргәнем юк.

Чатан Мирсәет кызга якынаерга икенче яктан омтылыш ясап ала.

– Исемеңне онытып җибәргәнмен.

– Ләйсән булам мин. Сезгә ул нәрсәгә?

– Ләйсән сеңлем, сумкаң да таушалган, күлмәгең дә уңган, Алсу апаңнан калган булырга охшый. Сиңа акча бирим әле, өс-башыңны яңартырсың, бу чүпрәгеңне ташлап, ялтыравык сумка алырсың.