– Цяпер, вазьмі трохі збожжа, адвязі на млын, ды змялі, – кажуць зярняткі, – вось, і будзе табе чым голад здаволіць.

Верабей так і зрабіў. Змалоў ён крыху збожжа. З мукі пірагоў сьпёк. Сядзіць верабейка ў сваім доміку, бліны, пірагі есць. Не холадна яму, больш, і ня голадна.

– Дзякуй вам вялікі, зярняткі!

– Гэта табе, верабейка, дзякуй! За тое, што клапаціўся пра нас, пялегаваў, песціў. Вялікі табе за гэта дзякуй!

Дабро, яно, заўсёды дабром вяртаецца!

ЯК РЫБКІ САМА РАТАВАЛІ

Жыў ды-быў Сом Сомовіч. Кватэра яго была ў глыбокім віры, пад старой карчом. Сом быў вялікі і вельмі стары. Ён і сам ужо не мог згадаць, колькі яму гадоў споўнілася,

– Шмат, вельмі шмат!

А яшчэ сом быў мудры і добры. Калі, трэба дапамагчы каму-небудзь у патрэбе ці горы, то ўсё плылі да сама Сомовіча. Нікому не адмаўляў стары сом. Кожнаму дапамагаў.

Але, аднойчы здарылася бяда. Плыў сом па ціхай затоцы і трапіў у рыбацкія сеткі.

– Што рабіць? Як быць? – Заблытаўся Сом Сомович ў сетках. Ні наперад яму не паплыць, ні назад не павярнуць. Аблыталі яго сеткі.

Ўбачылі рыбы, што за няшчасце здарылася са старым сомам. Прыплылі з усяго вадаёма. Дапамагчы хочуць. – Але як? Ня разблытаць ім рыбацкія сеткі.

Доўга, ці не, думалі рыбы, але, нарэшце, прыдумалі: – Трэба Рака Раковіча паклікаць. Калі, ён не дапаможа, то, ўжо, ніхто не справіцца.

Паплылі рыбы да рака, сталі клікаць яго на дапамогу. Не стаў Рак Раковіч адмаўляцца. Тут жа сабраўся ў дарогу.

Паўзе рак, спяшаецца. Але не блізкі шлях да Сама Сомовіча.

– Ой, ня блізкі! Паспець бы!

І тут, рыбы прыдумалі, як ім Рака Раковіча хутчэй да месца даставіць. Дружна падхапілі яны рака, паднялі на самую паверхню вадаёма і пасадзілі на вялікі, белы, гарлачык. А самі, ўхапіліся за сцябло і пацягнулі гарлачык па іскрыстай роўнядзі возера.

Едзе рак на гарлачыку, клюшнямі варушыць, да Сама Сомовіча спяшаецца. іВось, прыплылі рыбы да таго месца, дзе Сом Сомовіч у сетках заблытаўся. Апусціўся рак на дно. Стаў перарэзаць сетку, клюшнямі сваімі перакусваць.

– Ох, як цяжка перапілоўваюцца тоўстыя вяроўкі!

Але, паспеў Рак Раковіч. Разрэзаў ён сеткі. Выблытаў, вызваліў, з іх Сама Сомовіча.

Прыйшлі ўвечары рыбакі за ўловам. Выцягнулі рыбакі сеткі, а тыя, усё парваныя, парэзаныя. І нікога ў іх няма.

Моцна лаяліся рыбакі. Здагадаліся яны, чыя гэта справа. Пагразілі яны кулакамі ў бок возера, і пайшлі дадому ні з чым.

А Сом Самовіч запрасіў Рака Раковіча, і астатніх насельнікаў вадаёма, да сябе ў госці. Напаіў іх гарбатай з завітушкамі. П'юць яны чай, ды над рыбакамі пасміхаюцца.

МЯДЗВЕДЗЬ І ЗАЯЦ

Ідзе мядзведзь па лесе. – Топ-топ! Хрусь-хрусь! Хрась-хрась! – Ідзе да ўзлеску. Там маліна вырасла-выспела. Чырвоная. Салодкая. Духмяная. Сапе мішка. З лапы на лапу перакульваецца.

– Касалапы! Ну, што, тут, скажаш?

Бурая шубка блішчыць, ільсніцца, на сонейку пераліваецца. Добра мішутка паеў за лета. Досыць тлушчу назапасаў на зіму. – Да самай вясны хопіць!

– Эх, – мройна жмурыцца касалапы ласун, – тутчэй бы на мяккую пасцель, у бярлог! Лапу ў рот засунуць, і так, да самай вясны, спаць, ды лапу салодкую пасмоктваць.

І, раптам, насустрач мядзведзю Заяц Доўгія Вушы выскоквае. Ўбачыў мядзведзя, спалохаўся. Хацеў дататы задаць, назад у гушчар. – Не пужайся, касавокі, не крану! – Басуе Міша. – Пытанне ў мяне да цябе маецца.

– Якое, яшчэ, такое пытанне? – Косіць заяц вокам на мядзведзя, а сам да бліжэйшай бярозкі прыхінаецца.

– Бачыш, я, вось, за лета тлушчу назапасіў на зіму. – А чаму ты, заяц, прыпасаў сабе не робіш, Тлушчам ня абрастаеш?

– Ай, ну які, тут, тлушч! – Махае заяц лапкай. – Тут, носішся цэлы дзень па лесе. – То, ліса за мной гоніцца, мяне высочвае, вынюхвае. То, пугач над самым вухам вухкае, лапай кіпцюрастай падчапіць спрабуе. Ці, воўк ля самага майго хваста куртатага зубамі пстрыкае, праглынуць наровіць.