Чүөчэ Маня букатын иэдэйдэ, ас да ылларбат буолла. Биирдэ ыксаан дьиэтигэр киирбитим, дьиэтин муостата көппөх көтөр курдук күөрэҥнээн олорор уу. Сиик икки, куоска, ыт сыта икки диэн ыар никсиктэрэ манна баар эбит. Намыһах хараҥа дьиэ биир муннугар иконалары кылбачыта чүмэчи умайан барыгылдьыйар. Олор быыстарыгар саһаран борооно арыычча көстөр буолбут байыаннай таҥастаах номоҕон саха уолун хаартыската саамай мааны араамаҕа угуллан мичээрдии турар. «Ити Федята буоллаҕа» диэн, билэр киһилии тоҥхох гынан ыллым. Мин киирбиппин истэн, эмээхсин эрэйдээх түгэхтэн ыҥыран ынчыктаата. Тиийбитим, холто буолбут таҥастаах ороҥҥо ыран букатын бачыр оҕотугар түспүт чүөчэ Маня сытаахтыыр. Тугу эрэ буллугуруур да, саҥата иһиттэн тахсыбат. Таҥаралара абыраабат буолбуттарын сэрэйэн, ыйыта барбакка быраас ыҥыра ыстанным. Сотору кэлэн илдьэ бардылар. Онтон эргиллибэтэҕэ. Ый курдугунан биир эрэстиин кэлэн, олбуорун ыбылы тоһоҕолоон кэбиспитэ. Ол дьиэ биһиги көһүөхпүтүгэр диэри турбута, ким да биллибэтэҕэ.

«Уларыта тутуу» диэн ааттаммыт абытайдаах сут-сутаакы сыллар итинник саҕаламмыттара. Өссө да инники төһөлөөх ыар кэмнэр мөҥүрүү туралларын хайа да ааттаах тымтыктанан көрбөтө. Кыра-хара дьон аас-туор олохпут кыһалҕаларын моойторуктанан хараҕа суох ыт оҕотунуу иннибит диэки олус бытааннык сыыллан испиппит. Улуу итэҕэлбит – Коммунистическай партиябыт – тугу эрэ тобулар ини диэн куруук бэлэм толкуйу олоххо киллэрэ эрэ үөрэммиппитинэн, туох эрэ маны муоһалыыр быһаарыныыны «үрдүктэр» ылыналларын бүтэйдии кэтэһэрбит, эрэнэрбит.

Ити кэмнэргэ, куорат дьокутааттарын талар буоллугут диэн, хаста да агытаатардар кэлэ сырыттылар. Биһиги кыһалҕабытын кэпсиибит да, ону олох да аахайбаттар, «бу киһиэхэ куоластааҥ» диэн сурук туттаран кэбиһэллэр да бүтэр. Ким, туох киһитин ыйытыы эҥин суох. Билигин санаатахха, бэлиитикэҕэ олох бэлэмэ суох эбиппит, ол эрээри аны кырдьык-хордьук куоластыы диэн ааттаан барабыт. Быһата сэбиэскэй былаас сүөһү курдук үүрэ сылдьарыгар бас бэринэн хаалбыт быһыылаахпыт, онон талымастыы барбакка, аата эрэ суруллубутун аанньа талаахтыыбыт. Онтукабыт билигин даҕаны ааһа илик курдук. Тоҕо эрэ куруук, куорат да баһылыгын таларбытыгар, халлаанынан көтөн иһэр хараҥаччылары тутан ылан дьиэтитэ сатыыбыт да, онтуларбыт тото тоҥсуйан баран хараҥаччыланан хаалаллар. Эбэтэр, били киһи көлүүрү таларын курдук, иһин эриэнин билбэккэ эрэ «дьэ бу сырыыга сөптөөҕү таллыбыт ини» дии санаабыппыт, биирэ, хаһаатын бэлиэтиир курдук суол кытыыларын күрүөлүүр дьикти үлэни хотуулаахтык оҥорбута күн бүгүҥҥэ диэри өйдөммөт архитектура омоонноро буолан сыталлар; иккиһин оҕуруоппутугар киллэрбиппит, бэйэбит тиэргэммитин кирэн баран, аны атыны күрүөһүлүү сатыыр улахан ороскуоттаах буолан тахсыбыта; үһүс, олох даҕаны кэтэрпит бурҕалдьыбытын кыайан тардар кыаҕа суох буолан, иннинэн да, кэннинэн да барбакка, биир сиргэ тэпсэҥнии турар көлөөк көлүүр түбэһэн сордообута.

Оттон биһиги дойдубут көстөр сирэйэ буолуохтаах Дьокуускай куорат билигин даҕаны ити мин Маҕаным переулогын курдук ыһыллыбыт-тоҕуллубут түөлбэтэ баһаам элбэх. Бии Алампа эппитинии, биһиги дойдубут өрөбөлүүссүйэ иннинэ хаар-муус билиэнигэр хам хаптаран нуктуу сытар улуу бухатыыр курдук хараҥа, түҥкэтэх этэ. Онтон өрөбөлүүссүйэ да кэнниттэн Былатыан Ойуунускайбыт «Улуу дойдуга уот моҕойдору ыспыппыт былахыны эрэ биэрдэ» диэн Хаарыл Мааркыс хомойбута үһү» дииринии, кырдьык тылга эрэ илбис буолан өрөбөлүүссүйэ уот балаһанан тыынан ааспыт курдук. Кэм хардыытыттан хас эмэ бүк хаалан, муус килиэ суорҕанын бүрүнэн, Дьокуускай сүһүөҕэр турбакка дөйө тоҥон сытыа эбитэ буолуо эрээри, аҕыйах сылтан бэттэх улуу бухатыырбыт уһуктубукка дылы буолла. Кини билигин модун күүһүн холоноору тулатын көрүнэ, тыыллаҥныы турар.