«Күлүбүрэтэн түһэн, саҥаран баран төннөөр диэбит түөтэлэрэ быһыылааххын» дии санаата Элиэнэп.

Түгэх хостон Стивенсон боксер уруһуйдаах футболканы тиирэ кэппит, баттаҕа кырымахтанан эрэр киппэ киһи тахсыбытыгар, Хамсеев буоллаҕа диэн сэрэйдэ: «бокс диэн баран муннукка ытаабыт киһи эбит, бэл, кэтэ сылдьар таҥастыын боксаҕа сыһыаннаах…»

Элиэнэп дьиэлээх киһи мастыы кытаанах кэтит баппаҕайын тутта: «боксаны сэҥээриэххин сэҥээрэр киһи эбиккин ээ» диэн толкуй кыламнаан ааста.

– Элиэнэп, силиэдэбэтэлбин…

– Хамсеев…

– Мин туох дьыалаҕа кэлбиппин сэрэйэр буолуохтааххын. Эн ыалыҥ уонна алтынньы отут биирис күнүгэр киэһэ бииргэ аһаабыт киһиҥ Давыдов киһини өлөрүүгэ буруйданар, онон таҥын уонна билигин Давыдов дьиэтигэр тахсыахха, кэпсэтиэхпит…

– Ычча да, онно, оттуллубакка турар тоҥ хаһаа дьиэҕэ, тоҕо таҕыстыбыт, манна кэпсэппэккэ, итиэннэ ол дьиэҕитин дьэҥдьийэн баран, милииссийэлэр бэчээттээн барбыттара…

«Манна эн сүгүн доппуруостатарыҥ биллибэт» диэн Элиэнэп санаата, итиэннэ дьахтар умайыктанарын истибэтэх курдук дьиэлээҕи тиэтэттэ:

– Чэ, тахсыахха…

Аан диэки баран эрдэҕинэ, дьахтар кэнниттэн батыһан иһэн, албыннаһардыы саҥара хаалла:

– Табаарыс силиэдэбэтэл, ити эрээри бу дьыалаҕа мин оҕонньорум чооруос тумсун да саҕа кыттыгаһа суох, кини сытар ынаҕы туруорбат сымнаҕас муҥнаах ээ, ол күн киһини кытта охсуһуохтааҕар буолуох, букатын атаҕар нэһиилэ уйуттар өлөр итирик киһи кэлбитэ… Анараа Дабыыдап да уол илэтигэр көнө, сайаҕас майгылаах оҕо ээ, итирдэҕинэ иирэн эрдэҕэ. Оо, аат аһа, хас-хас хаарыан бэйэлээхтэри умса уураҕын…

Ыаллыылар олбуор хаптаһынын көтүрү тардан быһа сылдьыһаллар эбит. Давыдов дьиэтин ааныгар бэчээти силиэдэбэтэл тарбаҕын төбөтүнэн бигээтэ, онтон тоҕо тарта. Күлүүһү аһан иһирдьэ киирдилэр, уорастыйбыт салгын дьар гына охсулунна. Дьиэ ортотугар хаптаһын быыһы аҥаардаан улахан халааҥка оһохтоох, ол илин өттө аһыыр сир, кэннэ – утуйар хос эбит. Куукунаҕа аҥаар атаҕа туллан эркиҥҥэ сыһыары анньыллыбыт дьоодьойбут остуол үрдүгэр, түгэх хоско утуйар таҥас төбөтүгэр чөмөччү хомуллубут оронун анныгар – кураанах бытыылкалар.

Дьиэ дьыбарсыйбыта сүрдээх, кырдьык, киһи уһуннук тулуйан олоруо суох…

– Эн боксаны сэҥээрэр быһыылааххын, ээ? – Захар Захарович куукунаҕа киирэн, санныгар саба быраҕыммыт истээх сонун кичэйэ-кичэйэ бүрүнэ тардынар.

Киһитэ боппуруос соһуччута бэрдиттэн мух-мах буолла, онтон:

– Ээ, – диэтэ.

– Мин эмиэ эдэрбэр таптыырым. Республикаҕа уолаттарга киирэн оонньоон турардаахпын – оскуолаҕа сылдьан.

– Ээй, – Хамсеев сирэйэ-хараҕа сэргэхсийэргэ дылы буолла. – Хаһыс разрядтаах этигиний?

– Бастакы. Эн оонньууруҥ дуо?

– Ханнык эмэтик, биһиги саҕана сайдыы да суоҕа бэрдэ, үгэннээн үһүс разряды толороллоро…

– Оннук буолумуна. Дьэ, дьыалабытыгар киириэххэ, эн миэхэ, баһаалыста, алтынньы 31 күнүгэр Давыдовтыын хайдах аһаабыккын, тугу кэпсэппиккин сиһилии кэпсээ эрэ.

Хамсеев таптыыр боппуруоһуттан курус кэпсэтиигэ төннөн өрө тыынна уонна Давыдов силиэстийэҕэ көрдөрбүтүн үүт-үкчү кэпсээтэ.

– Александрова киниэхэ урут сылдьарын билэриҥ дуо?

– Суох.

– Кинини ити күн аан маҥнай көрдөҕүҥ дии?

– Ээ.

– Александровалаах Давыдов кыыһырсар этилэр дуо? Уопсайынан, тугу кэпсэппиттэрэй, сиһилии сэһэргээ.

– Кыыһырсыы суоҕа. Кини кэлбитигэр Федька… ээй… Давыдов кыбыстыбыт курдуга, «хаһан кэллиҥ?» диирэ. Кыыс хаһан эрэ диэбитэ да, өйдөөбөппүн. Мин ыалдьыкка диэн арыгы куппутум, ону охсуһуннарбыта эрээри, испэтэҕэ. Онтон кинилэр барбыттара, мин дьиэбэр тахсыбытым.

– Төһөҕө этэй?

– Өйдөөбөппүн.

– Уонна тугу кэпсэппиккитий?

– Умнубуппун, итирик этим.

– Давыдов дьиэтигэр ханнык быһахтардааҕын билэҕин дуо?