– Оо, бүгүн бириэмэм кэмчи ээ, билигин даачабар бара сылдьыахтаахпын, – Элиэнэп тоҕо эрэ эмиэ чаһытын көрүннэ итиэннэ мичээрдээтэ. – Чэ, сарсыҥҥа диэри көһөрүөххэ, тайм-аут ыларбын көҥүллээ.

Мальцев күллэ, сапсыйан кэбистэ:

– Сөбүлэһэбин, бачча хойут ол тоҕо даачалаатыҥ?

– Сарсыҥҥы субуотунньукка кэтэр таҥас-сап ылыныа этим.

– Аа, чэ, сарсыҥҥа диэри.

– Пока, – Захар Захарович уҥа илиитин күөрэс гыннарда уонна кытаанах куруһуналардаах ааны сэгэтэн таһырдьа атыллаата.

Тымныйбыт xapaҥa уулуссаҕа электричество лаампаларын уоттара сандаарсаллар. «Бырааһынньык кэнниттэн массыынаны туруоруллуо, ыал гарааһын күөнтүүр сатаммат» – Элиэнэп дипломат-суумкатын кыбынан, филиал иннинээҕи уулуссаны туораан «Север» ресторан кэтэҕэр олбуор иһигэр киирдэ. Хаһан эрэ, маҥнай бу проспекка хастыы да этээстээх дьиэлэр тутуллалларын саҕана оҥоһуллубут уонча тус-туспа хостоох, намыһах эрээри уһун таас гараж биир аанын тэлэччи аста. «Запорожеһа» күлүүһү эрийэ тутарын кытта собуоттанан бирилээтэ. Аргыый аҕай кэннинэн астаран таҕыста, гараж аанын хатаата итиэннэ проспектан Петровскай уулуссатыгар салайан айаннаан сирилэттэ. Хатыҥ Ypэx, Сэргэлээх даачаларыгар миэстэ ордубакка, аны Бүлүү суолунан сири биэрэр буолбуттара.

Захар Захарович силиэдэбэтэл буолбута ыраатта да, баччааҥҥа диэри даачаҕа эрэ кыһаллыбат этэ, кэмниэ кэнэҕэс Бүлүү суолугар даачаланан эрэр. Кырдьык, сайын үлэлээн, дэлби сылайан баран, быылынан-буорунан, таас дьиэ сыралҕана өҥүрүк куйааһынан киһини ыксатар куораттан уу чуумпу тыа быыһыгар, чэбдик салгыҥҥа үктэнэр дьикти үчүгэй буолар эбит… Бэл, бу кэмҥэ, сэтинньи ый үүннэр да, Элиэнэп даачатыгар тахса сылдьарын, таһырдьааҥҥы куукуна оһоҕун тигинэччи оттон баран, ол иннигэр ону-маны толкуйдуу олорорун олус сөбүлүүр. Оччоҕо кыра эрдэҕинэ аҕатынаан оттуулларыгар былыргы өтөххө киирэн уот оттоллорун, аҕатын хоонньугар, улаҕа сытан, хараҥа муннуктары куттана одуулаһарын өйдөөн кэлэр. Ыас хараҥаттан туох эрэ сибиэҥнээн-сарбыҥнаан тахсан эрэр курдуга, онтон дьиксинэн түүрүллэн, аҕатын кэтит көхсүгэр төбөтүн кистии анньан, суорҕан анныгар тиритиэҕинэн тиритэн кирийэн сытара.

Аны санаатахха, аҕата хорсун киһи эбит – күһүҥҥү ытыс таһынар ыас хараҥаҕа соҕотоҕун сылдьарыттан, ол-бу иччилээх-абааһылаах диэбит өтөхтөргө, дьиэлэргэ хоноруттан адьас кыһаллыбат этэ.

Сорох кырдьаҕастар, бэл, аҕатын өлүүтүн ол-бу иччилэргэ, абааһыларга күтүрүөхтүү саҥараллара да, кини оччоттон итэҕэйбэтэ. Оо, ол дьулаан күн… Хойукка диэри түүн түһээн ол күҥҥэ тиийэн хаалан бэрт эрэйи көрөн, баттатан уһуктара. Ол күн… Кини, оччолорго уончалаах эрэ уолчаан, от мунньа сылдьыбыта, аҕата элгээҥҥэ үппүт илимнэрин көрө хаалбыта. Кини биир субууну оҥорон бүтэн эрдэҕинэ, элгээн диэки дьон кэпсэтэн күллүгүрэһэргэ дылы гыммыта, онтон: «Ааа-аа-аа-а!!» – диэн ынырыктаах хаһыы иһиллибитэ уонна уу чуумпу бүрүүкээбитэ.

Уол ити алдьархай хаһыыттан эт-этэ бүтүннүү саласпыта, кыраабылын ыраах элитээт, муҥ кыраайынан күөлгэ ыстаммыта, лабаалар сирэйин сытыытык быһа охсоллоругар, дөлүһүөн хатыылара ыарыылаахтык тэһитэ кэйэллэригэр кыһаллыбакка сүүрэн маҕыйбыта, сыыр үрдүгэр кэлэн эппэҥнии турбута – күөл ортотугар умса эргийбит тыы устан дыгдаҥныыра уонна ким да суох этэ…

– Аҕаа… – аҕылыырын кыатана сатыы-сатыы, нэһиилэ төлө биэрбитэ, онтон төттөрү сүүрбүтэ, хараҕын уутун харытын сыыһынан хаһыйа-хаһыйа, аҕылыырыттан аһыйан эрэр агдакатын иһиттэн биир эрэ тылы этэн кыыкыныы-кыыкыныы, сүүрэн муҥнаммыта: «Аҕаа… Аҕаа-а… Аҕаа-аа-аа…»

Захар Захарович үөһэ тыынан кэбиспитэ. Ол күн нэһилиэгин дьоно кэлэннэр, күөлү муҥхалаан аҕатын булан таһаарбыттара, төбөтүгэр баастаах этэ, ону ууга түһэригэр уу анныгар маска охсулуннаҕа диэн быһаарбыттара. Оо, билигин эбитэ буоллар… Кытылга, бука, туох эмэ суол-иис хаалбыта буолуо ээ – ону итинниккэ түбэһэ илик дьон омуннанан үөмэхтэһэн кэлэн, барытын үлтү тэпсэн кэбиспиттэрэ. Сарсыныгар оройуон кииниттэн кэлбит милииссийэ үлэһитэ сельсовет бэрэссэдээтэлэ оҥорбут түмүгүн кытта сөбүлэспитэ: «Балыктыы сырыттаҕына, тыыта түөрэ эргийбит…»