Будулаё задумчиво пхэндя:

– Сыр тукэ тэ пхэнав… Конечно, на би адалэскиро… И кана, кай удыкхава лачя грасня, рат дрэ  мандэ  кипинэ.  Ваврэндэ  ромэн, джинав, ясва потхадынэ пиро муй, кэдэ ёнэ розачнэпэс грэнца. Пхуром дро колхозо всегда помангэлпэ шталыткоса, табунщикоса. Пхарэс тэ забистрэн лэнгэ. Саро врёмё прэ роты. Пхурэ рома, дада лодэнас. Пал адава сарэ романэ гиля баган. Кана машкир пхурэндэ и тэрнэндэ марибэ джял пал адава. Ту дрэ зима дрэ школа джяс, может, высыклякирэсапэ прэ агрономостэ. А соса романэ чаворэ налаче? Тэрнэ чавэ и чайя допхэнэн, со г’ара явья пора тэ дживэн ваврэс, сыр ваврэ мануша. Чейнэ тэ кэрэн буты, тэ на чёрэн, тэ надылнякирэн манушен. Ту, Ваня, кэдэ – нибудь дыкхтян амарэн ромнен?

– Екх или дуй молы. Ман  дай, сыр  удыкхэла  кай  рома, сыгэс тэ закэрэлас дро кхэр.

– Нэ, может, ту са екх удыкхтян, со ёнэ сарэ гожа?

– Дыкхтём.

– Дыкхэс, дасавэ гожа ромня адякэ же гожэс хохавэн. Тыри дай нанэ зря тут г’аравэлас. Ёй даралас, собы ту дылнэпнастыр на попыян про лэнгиро хохаибэ. Конечно, сарэ ракирибэна со чёрэн чаворэн исы выдумка. Бабы стращали внукэн, а ёнэ пэскирэн чаворэн. А вобще… если ромны на обхохавэла, то и нанэ ромны. И само главно, со нашты обвинять. Ёнэ тэрнэндыр бэршэндыр присыклынэ дякэ. Ваврэс на джинэн. Лэнгирэ бабья, дайя дякэ дживэнас. Ёнэ на полэн, со можно ваврэс тэ дживэн. Если хохавэн, то на палдова, со холямэ. Утроса ёнэ гэнэ таборостыр тэ зумавэн, тэ чёрэн, сыр прэ буты. А романэ чаворэ, Ваня, дасавэ же чаворэ сыр ту и Нюра, дрэ ада времё тырдынэ васта пало подаяние. И попробинэ ромны тэ на яндэл ромэскэ ловэ ваш бравинта и табако! Ёв слэла цыпа. Ту никэдэ на дыкхтян, сыр марэн ромнен бадогоса?

Ваня переспучья:

– А со да, «бадог»?

– Дыкхэс, даже на джинэс, со ада бари чюпны. Мэ дыктём на екх моло, сыр дад мардя мирья да, кэдэ прияндя набут. И мангэ дорэстяпэ чюпнятыр. А дад сыс нанэ само холямо дро таборо. Пал адава и сыс марибэ машкир тэрнэндэ и пхурэндэ. Особенно дасавэ, кон сыс про марибэ, на камэнас тэ шунэн даже пал лодыпэ. Чаворэ и дада марэнаспэс машкир пэстэ. Даже жыко рат. На джинав, скицик времё дживэнас бы дрэ нужда, кай джюва. Пхурэ рома зоралэс рикирэнас власть дро васта. Нэ явья советско власть. Пхэндя: «– Авэла тумэнгэ тэ лодэн! Кана тумэ бутыр нанэ бикхэритка, а дасавэ, сыр сарэ!». И если тукэ, Ваня, кон пхэнэла со мэ чюрдава колхозо, джява пирэ пхув тэ родав пэскири романы бахт, ту на патя адалэскэ манушэскэ. Может, кон ваврэндыр ромэндыр дыкхэл дрэ фэлда, сунгэл балвал, нэ только нанэ мэ. Мэ адалэн балвалэн насунгтёмпэ. Мэ кэ адава брэго жыко концо джиибэ явьём. Адай родно могилка, адай и додживава пэскиро веко.

Прэ адава Ваня тихэс пхэндя:

– Тумэ ещё нанэ пхуро.

– Одова мануш длэнгэс дживэл, кон джинэл, лэскэ чейно чаворэн прэ г’эра тэ г’аздэл. А мангэ, Ваня, нанэ конэс тэ г’аздав.

Дасавэ ракирибэна сближали лэн. Кана сыс тэрно друго, конэскэ можнэс тэ откэрэс о ди. На дарэлпэ, со ёв скэрэла фуипэ. Ваврэ дро хуторо гинэнас, со Будулаё скрытно мануш. Загадочно улыбка прастал прэ Ваняскиро муй, кэдэ шунэлас дасавэ лава. Джинэн ли ёнэ дякэ же откровенно и интересно тэ ракирэн? Будулаё же дивиндяпэ, сыр Ваняскэ удыяпэ лэс тэ розракирэл. Может, банго Ваняскиро вздыхиибэ, саво лэс беспокоил? Особенно кэдэ ёнэ тэрдёнас екх ко екх муенца. Ваня иногда дро упоро дыкхэлас прэ Будулаёстэ. И сыр ёв шунэлас, страдальчески пхагирэл пхова, санэ ноздри, кэдэ Будулаё илэстыр тоскиндя. Нэ бутыр тиминэлас Будулаё, со ев сыс способно. А кэдэ лыяпэ тэ кэрэл рещётка ваш оградка, хай дужакирэлас тэ сыкавэл прэ со способно.