b5paper 176 × 250 (millimetr);
legalpaper 8.5 × 14 (dyuym);
executivepaper 7.25 × 10.5 (dyuym).
Agar bu variantlardan birortasi ko‘rsatilmagan bo‘lsa, LaTeX qog‘oz o‘lchamini 8.5 × 11 (dyumlarda) deb hisoblaydi (bu qog‘oz o‘lchami ba’zan" letter «deb yuritiladi).
Agar siz matnni qog‘ozning tor chetiga emas, balki kengiga parallel ravishda joylashtirmoqchi bo‘lsangiz, unda siz landscape variantini belgilashingiz mumkin: bu holda TEX qog‘oz varag‘ining kengligi va balandligi teskari rollarga ega deb taxmin qilib, matn o‘lchamlari va chekkalarini hisoblab chiqadi.
Shuni ta’kidlaymizki, landscape varianti matnni o‘z-o‘zidan 90 gradusga burmaydi. U tizimda e’tiborga olingan printerni chop etish imkoniyatidan kelib chiqib sozlaydi.
Odatiy bo‘lib, chiziqlar varaqning tor chetiga parallel deb hisoblanadi. Ikki tomonlama variant toq va juft sahifalarda (hokazo kitoblarda bo‘lgani kabi) har xil hoshiyalar bilan, o‘sha tomon variant esa barcha sahifalarda bir xil hoshiyalar bilan chop etiladi. Kitob sinfida ikki tomonlama parametr bo‘yicha o‘rnatiladi, maqola va ma’ruza sinflarida – bitta, proc sinfida juft va toq sahifalardagi maydonlar har doim bir xil bo‘ladi.
article, report va book uchun siz twocolumn sinf variantini belgilashingiz mumkin. Bu shuni anglatadiki, matn ikki ustunda yoziladi. Ushbu holatda paragraflar juda tor bo‘lganligi sababli, ushbu parametrni bir vaqtning o‘zida \ tolerantlik parametrini oshirish uchun foydalidir, aks holda siz ustundan juda ko‘p satrlarni olasiz. Yuqorida ikkala ustunni o‘lchagich bilan qanday qilib ajratish kerakligi tushuntirildi. proc sinfida to‘plam har doim ikkita ustunda va ikki ustunli va bitta ustunli variantlarda tashkil qilmaydi.
4.6. Ish xatlari
AQSH standlariga javob beruvchi, xizmat xatlarini tashkil etuvchi letter hujjat sinfi yaratilgan. Undan quyidagicha foydalaniladi. Hujjat dekloratsiyasida xat jo‘natuvchi adresi \address buyrug’i orqali ko‘rsatiladi. \signature buyrug’i bilan jo’natuvchi ko‘rsatiladi. \date buyrug’i bilan xat vaqtini ko‘rsatish mumkin. Agar vaqt ko‘rsatilmasa avtomatik translyatsiya qilingan vaqt qo‘yiladi.
Misol:
\documentclass [11pt] {letter}
\address {I.\,Ivanov,\\
IUM, Moscow, Russia}
\signature {I.\,Ivanov}
\date {December 31, 2002}
\begin {document}
\begin {letter} {Prof.\ Jonas Jonas Huckabuck,\\
University of Rootabaga,\\
Cream Puffs, 80116, RO, USA}
\opening {Dear Prof.\ Huckabuck,}
Enclosed please find two copies of my paper.
\closing {Sincerely yours,}
\end {letter}
\end {document}
Hujjat kompanovka qilingandan keyin ekranda quyidagi xosil bo‘ladi:
E’tibor qarating. Xatni har bir qismi o‘z buyrug’iga ega. Argumentida fikr keltirilgan.
\begin {document} va \end {document} oralig‘ida xat joylashgan. Har bir xat letter doirasida (okrujeniye) keltirilgan. Unda asosiy argaument adressdir. Xat mazmuni \opening buyrug’idan keyin boshlanadi, va \closing buyrug’i bilan tugallanadi.
Nazorat savollari
1. «Bo‘limlarni avtomatik nomerlash» qaysi hujjat sinflarida mavjud?
2. article, report va book hujjatlarn bir biridan farqini tushintiring.
3. «Ikki kolonkali terish» qaysi hujjat sinflarida mavjud?
4. \opening va \closing buyrug’i qanday hujjatda qo’llaniladi?
Topshiriqlar
1. LaTeX tizimining internetdagi ochiq manbalar yordamida asosiy xususiyatlarini o’rganing.
2. Siz foydalanayotgan matn muharriri va LaTeX uchun quydagi taqqoslash jadvalini tuzing:
3. Ushbu dars materiallari va internetdagi ochiq manbalar yordamida LaTeX tizimining asosiy xususiyatlarini o’rganing. Tizimning mumkin bo’lgan afzalliklarini sanab o’ting hujjatlar bilan ishlashda sizga foydali ekanligingizni isbotlang.