Ўйлаб кўр – агар бугун ўлиб қолсанг, қабртошингда нима деб ёзилган бўларди?
Франклин пирамидаси
(“Ҳаёт Мақсади”да таърифланган)
Глобал мақсадни ҳар доим эсда тут
(“Ҳаёт Мақсади”да таърифланган)
8-ҚОИДА. УМУМИЙ МАНЗАРАНИ КЎРА ОЛИШ
Ўрмон устидаги тикучар
Сен ўрмонда юриб-юриб, бирдан адашиб қолганингни тушуниб етганингни тасаввур қил. Сен шарқ ва ғарб қаерда эканлиги ҳақида тушунчага ҳам эга эмассан. Сен яна уйга қайтишинг учун қайси томонга юриш лозимлигини ҳам билмайсан. Балки чапга, балки ўнгга, балки олдинга, балки орқага юриш керакдир. Сен йўналишларни йўқотиб қўйдинг…
Агар ўрмон устида тикучарда кўтарилиш ва атрофни кўриб чиқиш, яъни ўрмоннинг умумий манзарасини кўриш ва уйинг устида узоқда бурқсиб турган тутунни топиш имконияти бўлганда эди, ўшанда пастга тушиб, уй томонга ишонч билан юрса бўларди…
Кичик жангни ютиш, аммо катта урушни ютқазиш
Жанг кетяпти. Жанг ўртасида фронт қўмондони ўнг қанот участкаларидан биридаги жангчиларга қийин бўлаётганини кўради. Адъютанти унга рота командири қаҳрамонларча ҳалок бўлганини хабар қилади. Генерал ёшликни эслаб, жангга қўрқмасдан отилади ва бу кичик участкадаги жангни шахсан бошқаради. Охир-оқибат, бир ярим соатдан сўнг мазкур нуқтадаги вазият сезиларли яхшиланади.
Албатта! Ахир қўмондоннинг ўзи шахсий намуна кўрсатиб, аскарларнинг жанговор руҳини кўтарди. Қарсаклар! Бош қўмондоннинг ўзи аскарлар бўлинмасини шахсан жангга бошлаб бораётгани манзарасидан яхшироқ нарса борми? Оддий аскарлар бу каби камтар ва қўрқмас генералларни ҳар доим ҳурмат қилиб, севиб келишган…
–
Бутун жанг эса нима билан тугади
? -
деб сўрашинг мумкин. У жангни биз ютқаздик. Мана нима учун
…
Бизнинг генерал кичкина ва иккинчи даражали участкада душманга қарши абжирлик билан курашган ўша бир ярим соат ичида рақиб тепалик ортидан ўзининг куч тўплаб турган янги полкини олиб чиқди ва уни чап қанотдан жангга киритди. Айнан ўша полк жанг тақдирини ҳал қилди.
Генерал жанг пайтида бир ярим соат армияни бошсиз, бош қўмондонсиз қолдирди. У команда пунктини ташлаб кетди ва битта, аммо унчалик муҳим бўлмаган масалага эътиборини жамлади.
У умумий манзарани кўра олмай қолди ва вазият устидан назоратни йўқотди.
У кичик жангни ютди, аммо катта урушни ютқазди.
Манзарани бир бутун тасаввур қил
Сен бутун соҳанг ривожи манзарасини кўра билишинг шарт. Бутун жанг манзарасини кўра олишинг керак. Барча муаммоларни, оқимлар ва мойилликларни, тамойилларни, ва барча ўз имкониятларингни билишинг лозим. Фойда олишга имкон берадиган ва янги уфқлар очадиган ривожланиш учун имкониятларни таний олишинг зарур.
Умумий оқимни ҳис эт.
Масал – Нима учун баъзиларга кўпроқ, баъзиларга камроқ пул тўлашади
Хизматкор хўжайини олдига кириб, деди:
– Хўжайин! Нима учун менга бор-йўғи беш сўм тўлайсиз, Абдуллага эса ҳар доим эллик сўм берасиз?
Хўжайин деразага қараб туриб шундай деди:
– Кимдир келаётганини кўряпман. Менимча, олдимиздан беда олиб ўтишяпти. Чиқиб, қараб кўрчи.
Хизматкор чиқди. Яна қайтиб кириб, деди:
– Тўғри, хўжайин. Бедага ўхшайди.
– Қаердан олиб келишяпти экан, билмайсанми? Эҳтимол, қирғизлар тоғидан эмасмикан?
– Билмадим.
– Боргин-да, билиб кел.
Хизматкор кетди. Яна қайтиб кирди.
– Хўжайин! Тўппа-тўғри, қирғизлар тоғидан экан.
– Билмайсанми, беда биринчи ўримникимикан ёки иккинчи ўримники?
– Билмадим.
– Ундай бўлса бор, билиб кел!
Хизматкор чиқди. Яна қайтиб кирди.
– Хўжайин! Биринчи ўрим!
– Билмайсанми, неча пулдан экан?
–Билмадим.
– Бор, билиб кел.
Борди. Қайтиб келди ва айтди:
– Хўжайин! Беш сўмдан экан.
– Арзонроқ беришмас эканми?
– Билмадим.
Шу пайт Абдулла кириб келди ва деди:
– Хўжайин! Олдимиздан қирғизлар тоғидан келтирилган биринчи ўрим бедасини олиб ўтишди. 5 сўмдан сўрашди. Аравасига 3 сўмдан савдолашдик. Мен уларни ҳовлига ҳайдаб кирдим, ҳозир туширишяпти.