Мажлисни раиси Тажутдин Къадиев ачувлу кюлеп:

– Олай буса бизин имам Шамиллер бил мей юрютген экен оланы ишлерин? – дей.

– Биревлер бир затны этген деп, олагъа къарап, ол ишни этмеге ярамай. Китаплар булан оьлчемеге герек бола. Оланы иши бизге гьужжа (далил) тюгюл. Бизге гьужжа китаплардагъы зат. Олай болса да, Шамил ни заманы башгъа, гьалиги заман баш гъа. О заман гелген орусланы къасты бизин вилаятыбызны къолгъа алмакъда, оьзлер гьаким болмакъда эди. Гьалиги орусланы буса олай къасты ёкъ. Шамилге имам де мек – яревкелени иши болма герек. Оьзю Шамил имамман деп айтмагъан буса да ярай. Истамбулдагъы имамгъа кагъыз язып, ондан изну булан юрютген болма да ярай. Гьали не болса да, оьзю этген затгъа ол жа вап бере, биз этген затлагъа Аллагьу Тааланы алдында бизге жавап берме тю шер, – деп токътатгъан Абусупиян апенди мажлисни раиси Тажутдинни де.

Баягъы Нажмутдинни сюркюччюсю, дурангили Ибрагьим къади Абусупиян апендини къаршысына сёйлеме чыгъа, тек далиллер гелтирме болмай, бош ём макъны сёйлеп олтура.

Сонг Улакъаев Мустафа къади, жюнгю тейли Юсуп къади ва оьзге тюрлю алим лер Абусупиян апендини сёзюн гертилеп сёйлегенлер. Чинкдеси, шо вакътилер Абусупиян апенди гьоцоцлу Нажмут дин тутгъан ёл тюз тю гюл экенни исбат этеген макъалалар да чыгъаргъан болгъан. Имам бол ма гьасиретлигинден оьлюп барагъан Нажмут дин, мурадына етмеге Абусупиян апенди оьзюне бек тогъаслыкъ этип тура гъангъа яв юреги ярылып:

– Гьей, Акайны уланы, аста къой, – деп ачувлу башлагъанда Абусупиян ону шос сагьат бёлюп:

– Биринчилей, мен къазанышлы Арс ланбек Акай къадини уланыман. Экин чилей, мен ону уланы экенге оьктем болсам тю гюл илыкъмайман. Тарыкъ болса, шону уланы экенимни тёш берип ай тып да боламан. Уьчюнчюлей, сен Нажмут дин, оьзюнг аста да, алаша да къой, – дей Абусупиян апенди.

– Сен мени гьали де танымайсан, – деп давам эте Нажмутдин сёзюн.

– Воллагь, таныйман писти-пистин ге ерли. Бир ашавда бир къой ашайгъан, гётерип салмаса атгъа минип болмайгъ ан, туздан толгъан харал къапдай бо луп, атны сыртын чёкдюрюп, сындыра къоягъан гьоцоцлу Нажмутдинсен, – дей Абусупиян сабур кюйде.

– Сен мени булан эришме. Бил, мен – денгизмен, сен – кёлсен. Макъалаларынг булан не оьрлюкге етдинг? – дей Наж мутдин бирден-бир къарсалап, шайтан лы гишидей акъырып – къычырып.

Абусупиян апенди буса бир де къарса ламайлы, гьамангъы саламатлыгъы булан огъар гьазиринде:

– Сен де бил, Нажмутдин, гьакъыллы, авлия деп башгъа биревню де мангалайы на язылып болмай, адам авлиямы, гьакъыллымы сёзюнден билине. Шунда сени авзунгдан чыкъгъан сёзлер, сен оьзюнгню оьзгелерден оьр гёрегенни исбат этди. Шо буса бизин ислам динде, шариатда лап да сёгюлген къылыкъ. Демек, сен имам бол ма тийишли адам тюгюл экенлигингни оьзюнг ашкере аян этдинг. Сонг да, сен тюз айтдынг, Нажмутдин, сен – денгиз сен, мен – кёлмен. Тек сен бирдагъы бир зат ны бил, сени сувунгну бирев де ичмей, мени кёлюмден буса бары да халкъ пайда лана, – деп жавап бере Абусупиян апенди. Оланы арасында булай сёз болгъанны эшитген тёбенкъазанышлылар энни гьо цоцлу Нажмутдин оьзлени юртлусун гьы зарламагъа башлар деп гьалекленгенлер. Сонг булай чара гёрюлген: Абусупиянны якъламакъ учун савутлангъан адамлар, ону уьюню ювугъундагъы къабурларда яшынып, бир жуманы узагъында къара вул этип тургъанлар.

Очарда ондан-мундан лакъыр юрю люп турагъанда Абусупиянны аты чыгъа. Адамлар биринден-бири алып, ону били мини теренлигин, пагьмулулугъун, сабур лугъун-саламатлыгъын айтып йиберелер.

Ажайып тизив къылыкълары, асил хасиятлары булангъы, пайхаммар йи мик таза, гьалал адам. Гиши булан, гюн йимик иржайып, илиякълы, исси тюгюл сёлемес. Оьзюне гишини мукънатисдей тартып къоягъан, оьтесиз таъли тили бар. Инсангъа-жангъа, тереклеге, гьаси ли, негер де жаны авруйгъан адам. Оьзю ню айыбындан хомурсгъаны да оьлтюр межек! – дей бириси.